Bari

Bari

In dit onderdeel van Sint-Nicolaas komen aan de orde:
-stad
-Myra
-overbrenging
-basiliek
-festiviteiten
-festiviteiten 7 mei
-festiviteiten 8 mei
-festiviteiten 9 mei
-lichaam
-relieken
-manna
-musea
-onderzoekscentrum

Ik wens u veel goed gevoel bij het lezen van de bijzonderheden van Sint-Nicolaas in Bari.

Jan van Wijk

~~~

STAD

Bari ligt in het zuiden van Italië, aan de Adriatische Zee. Het is een grote kuststad met een haven, vliegveld, monumentale gebouwen en telt zo’n 350.000 inwoners.

Bari is de hoofdstad van de regio Apulië en heeft een centrum dat rijk is aan historie. De plaats is ruim 3500 jaar in leeftijd. In de loop van de vele eeuwen heeft het heel wat heersers gekend. Bari heeft onder meer behoord tot het Romeinse Rijk, Goten (Oost-Germanen), Arabieren, Byzantijnen en Normandiërs.

Het oude, middeleeuwse centrum van de stad staat bekend als “Bari Vecchia” en telt heel wat verrassende steegjes en uitnodigende pleintjes. In dit centrale deel van de middeleeuwse stad (“Citta Vecchia”) staat de imposante basiliek die is toegewijd aan de Heilige Nicolaas; de prachtige “Basilica di San Nicola” en deze dateert uit de 11e en 12e eeuw. In dit grote godshuis bevinden zich de stoffelijke resten van Nicolaas van Myra, die in 1087 door Barinezen zijn overgebracht van Myra naar Bari.

Het historische stadsdeel heeft nog meer te bieden als het kasteel “Normanno Svevo”, kathedraal en vestigingmuren. In het oude centrum van de stad zijn vele cafés en restaurants. Ook is verse oortjespasta in kleine vormen (“orechiette”) en grotere (“orecchioni”) verkrijgbaar. In het moderne stadscentrum is een groot aanbod aan winkels.

Een bijzondere gebeurtenis doet zich voor in de Tweede Wereldoorlog (1939-1945), waarin de plaats meermaals is gebombardeerd door geallieerden en Duitsers. In deze oorlog heeft de Duitse luchtmacht op 2 december 1943, in en rond het reeds door de geallieerden bevrijde Bari, bijna 30 schepen, haveninstallaties en delen van de stad vernietigd. Het Amerikaanse vrachtschip SS John Harvey is, met een enorme ontploffing, ook tot zinken gebracht. Deze boot had een geheime lading van 2000 bommen met mosterdgas aan boord en vele Amerikanen, Britten en Italianen zijn op mysterieuze wijze omgekomen. Autopsie leverde het bewijs op dat de celdeling is vertraagd en dat het aantal witte bloedlichaampjes drastisch is gedaald. Pas in 1967 is dit officieel bekend gemaakt, nadat een uitgebreid onderzoek heeft plaatsgevonden. Door het grote drama en het latere onderzoek van de slachtoffers zijn wetenschappers op het idee gekomen van het toepassen van stikstofmosterd bij chemotherapie voor kankerpatiënten. Dat dit juist in Bari is gebeurd, de plaats waar de heilige Nicolaas verblijft, de man die vele mensen heeft gered en dit nog steeds doet.

Geplaatst: 23 juni 2022
Laatst gewijzigd: 10 november 2022

~~~

MYRA

De Heilige Nicolaas heeft gewerkt in en rond de internationale handelsstad Myra en daar is hij gestorven en opgebaard. Het lichaam van de Heilige Nicolaas heeft dan ook eerst gerust in Myra, dat nu Turks grondgebied is. Eerst wat geschiedenis om de verplaatsing van Nicolaas naar het Italiaanse Bari duidelijk te maken.

In het jaar 808 wordt Myra veroverd door strijders van de islam. Christenen, die de plaats Myra bevolken, worden dan nog gedoogd. Echter, naarmate de jaren verstrijken, verandert deze situatie. In de 11e eeuw neemt de spanning tussen islam-aanhangers en christenen zeer merkbaar toe. Een godsdienststrijd breekt in alle hevigheid los.

De Seltsjoeken behoren tot de stam Oguzen. Deze Turken komen van Centraal-Azië naar het Midden-Oosten en vormen het Grote Seltsjoekenrijk. Als islamitische grootmacht heersen zij over een enorm gebied in Azië en het Midden-Oosten. Sultan Alp Arslan (±1029-1072) is hun leider. In 1075 veroveren zij de stad Nicea en in 1085 de stad Antiochië, vlakbij Myra.

In 1087 wordt de overbrenging van het lichaam van de Heilige Nicolaas realiteit, want de islamstrijders zijn heel fanatiek en agressief. Het gebied in en rond Myra, waar vele christenen wonen, komt door hen onder druk te staan. Het gevolg van de heersende islamieten is, dat Christenen hun godsdienst niet meer mogen belijden.

Dit houdt in, dat het vereren van de Heilige Nicolaas bij zijn graf wordt verboden Het stoffelijk overschot van Nicolaas is dan ook niet langer veilig in Myra.

Geplaatst: 9 mei 2021
laatst gewijzigd: 18 oktober 2023

~~~

OVERBRENGING

In Italië zijn zowel inwoners van Bari, als van Venetië van plan de stoffelijke overblijfselen van de Heilige Nicolaas in veiligheid te brengen. Italianen willen niet dat het graf van Nicolaas wordt geschonden door vernielzuchtige aanhangers van de steeds oprukkende islam. In beide plaatsen worden plannen gesmeed om de Heilige Nicolaas te redden. Als het in Bari doordringt dat Venetianen voornemens zijn de Heilige Nicolaas te redden voordat het graf en inhoud van Nicolaas worden vernietigd door de Ottomanen, schieten zij in actie. Het is dan 1087 …

Een groep van 62 zeelieden en handelaren uit het Zuid-Italiaanse Bari steekt in drie schepen de Adriatische Zee over. De Italianen komen in Myra en vinden de sarcofaag van de Heilige Nicolaas en maken de stenen lijkkist open. Vervolgens nemen zij de stoffelijke resten van de Heilige Nicolaas mee. De terugreis naar Bari begint en de beenderen van Nicolaas zijn in veiligheid. Na enkele dagen komen de Italianen in Bari aan. Het is in de avond van 8 mei 1087 als de redders van de relieken van Nicolaas de haven van Bari in het zicht krijgen. Op 9 mei 1087 komen de drie schepen in Bari aan. De relieken van het lichaam van de Heilige Nicolaas wordt vervoerd door het schip met de naam “Matteo”. De relikwieën van Nicolaas liggen in een houten kist die bedekt is met stoffen uit Antiochië. De zeelieden en handelaren, die het huzarenstuk met succes hebben bekroond, worden op geestdriftige wijze verwelkomt. De overbrenging, “translatio” in het Latijn en “traslazione” in het Italiaans, is een succes. De Italianen hebben het stoffelijk overschot van de Heilige Nicolaas juist op tijd gered. Zij hebben de vernielzuchtige Ottomanen en de concurrerende Venetianen het nakijken gegeven. In 1087 eindigt de verering van Nicolaas in Myra en begint er een nieuwe, veelbelovende toekomst in Bari. De 62 zeelieden en handelaren hebben de stad Bari een befaamde heilige bezorgd en de mensen beschermt en de stad welvaart brengt. Voor heldendaad worden de 62 redders beloond en ontvangen rechten en privileges, die op een perkament zijn vermeld, dat zich in het archief van de basiliek van Bari bevindt.

De Turkse regering heeft meermaals geprobeerd het gebeente van Nicolaas terug te krijgen. Echter, de Italiaanse regering heeft deze verzoeken steeds afgewezen. In de loop van de tijd wordt het terugvragen van het gebeente van Nicolaas een steeds grotere prestigezaak voor de opeenvolgende, Turkse regeringen. De Turkse overheid is van mening dat Nicolaas Turks erfgoed is en in Turkije hoort te zijn. Zij stellen dat Nicolaas is geboren, heeft geleefd en is gestorven in de streek, die nu tot Turkije behoort. Nicolaas hoort dan ook in Turkije te rusten, zo stellen de Turkse machthebbers. De Turken beschuldigen de Italianen dat zij Nicolaas hebben geroofd. De Italianen delen dit niet! Zij vinden dat Nicolaas door hen is gered. Dit politiek gekrakeel houdt maar niet op en betekent dat de Heilige Nicolaas gewoon in Bari blijft.

basiliek in Bari

Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 11 april 2024

~~~

BASILIEK

Bij aankomst in Bari wordt het stoffelijk overschot van de Heilige Nicolaas eerst naar een klooster gebracht en daar veilig, maar tijdelijk bewaard. Paus Urbanus II (Odon de Lagery/Odon van Châtillon 1035-1099), die paus is van 1088 tot in 1099, benoemd Elias tot aartsbisschop van Bari. Deze ontvangt van de paus de opdracht een mooie kerk voor de Heilige Nicolaas te bouwen in Bari. Na voltooiing van het grote werk krijgen de relieken van Nicolaas in 1089 een plaats in de crypte van de nieuwe kerk. De definitieve rustplaats wordt de “Tomba del Santo” (Tombe van de Sint) genoemd. Hier houdt traliewerk de bezoekers op afstand van het altaar, waaronder de heilige is opgebaard.

crypte in de basiliek te Bari

Het bouwen van de Nicolaaskerk versterkt de verering van Nicolaas en pelgrims van over de hele wereld komen naar Bari. Dit geeft niet alleen religieus aanzien, maar ook uit economische perspectief is het voor ondernemers een goede zaak dat Nicolaas in hun stad aanwezig is. De Heilige Nicolaas in Bari betekent een kostbaar en commercieel erfgoed voor de stad en heel Italië.

tombe in de crypte

Bari groeit uit tot de plaats om de Heilige Nicolaas te bezoeken en te eren. De stad wordt een bekend bedevaartsoord. Dit geldt niet alleen voor katholieken, maar ook voor vele Orthodoxen. De overbrenging van Nicolaas van Myra naar Bari doet zijn bekendheid enkel toenemen. In de Oosterse landen blijft de Heilige Nicolaas de bekende wonderdoener en in de Westerse landen wordt hij in de loop van de eeuwen een grote kindervriend. Talloze legenden en wonderen dragen meer en meer bij aan de vermaardheid van Nicolaas en de bezoekers aan de basiliek zijn ontelbaar. Dit komt mede door de rijkdom die in de basiliek “basilica di San Nicola” is te bewonderen. Immers, niet alleen is er de crypte met de stoffelijke resten van Sint-Nicolaas, maar ook sieren veel beelden, muurschilderingen en schilderijen met Nicolaas de basiliek. Het gehele plafond van de basiliek is heel kleurrijk beschilderd met afbeeldingen over het leven en legenden van Nicolaas. Deze werken zijn in 1661 en 1662 gemaakt door de Italiaan Carlo Rosa (1613-1678). Daarnaast is er een stenen reliëf van Nicolaas aanwezig met daaromheen gebeeldhouwde taferelen uit zijn leven en enkele legenden.

Nicolaasbeeld in de basiliek te Bari

In de basiliek staat een groot beeld van de Heilige Nicolaas uit de 17e eeuw, dat ook in processies meegaat. Hij is uitgebeeld met een donkere huidskleur, vandaar dat wordt gesproken van Nicolaas de Moor. De basiliek toont ook de overblijfselen van de planken, waarmee het gebeente van de Heilige Nicolaas in 1087 van Myra naar Bari is verscheept.

In de crypte zijn de namen van de 62 Italianen te lezen, die in 1087 het geraamte van Nicolaas van Myra naar Bari hebben gebracht. Voor de meeste namen staat een teken en er zijn 2 symbolen te zien. Dit betekent dat de ondernemende Italianen geen, de gehele of gedeeltelijke gage hebben opgenomen voor de geleverde inspanningen.

Bari

In de crypte staat rechts achteraan een grote, rode klom, de “colonna miracolosa”, die door een ijzeren traliewerk is beschermd. Veel pelgrims bewonderen de bijzondere zuil, leggen er een hand op en doen een wens. Een legende uit de 15e eeuw vertelt een bijzonder verhaal over de zuil. Na aankomst van het geraamte van Nicolaas in Bari spoelt er een zuil in de haven aan. Deze pilaar zou uit de grafkelder van Nicolaas uit Myra afkomstig zijn. De zware zuil blijft in de haven liggen en verplaatsen is niet mogelijk. In de nacht van 30 september op 1 oktober 1089 luiden de klokken in Bari. Een bisschop en twee engelen torsen de pilaar en brengen de kolom van de haven naar de basiliek. Deze bisschop blijkt Nicolaas te zijn, die de kolom dicht bij zijn laatste rustplaats wil.

Basiliek in Bari
Basiliek in Bari
Basiliek in Bari

Naast de basiliek bevindt zich de “Sala Offerte”, dit is een winkel waar onder meer boeken, devotionalia, iconen en manna te koop wordt aangeboden.

Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 28 april 2024

~~~

FESTIVITEITEN

De jaarlijkse herdenking van de overbrenging van Nicolaas van Myra naar Bari wordt steeds op grootse wijze gevierd als een folkloristisch en religieus feest. De festiviteiten duren enkele dagen en staan bol aan activiteiten, die de vrome daad van de overbrengingen Nicolaas van Myra naar Bari in 1087 benadrukken. Deze festiviteiten duren elk jaar 3 dagen en worden gehouden op 7, 8 en 9 mei. Alle evenementen vinden plaats op locaties in of bij het centrum van Bari.

Geplaatst: 9 mei 2021

FESTIVITEITEN 7 MEI
pelgrims in de basiliek bij het Nicolaasbeeld
pelgrims voor de basiliek te Bari

Op 7 mei komen in de loop van de dag vele pelgrims, individueel of in groepen, in Bari aan. Zij bezoeken de basiliek, bidden en zingen. De bedevaartgangers groeten Sint-Nicolaas en vereren hem.

historische stoet in Bari op 7 mei
historische stoet in Bari op 7 mei

Elk jaar, in de avond van 7 mei, trekt een historische stoet, “corteo storico”, door de straten van het oude centrum van Bari. De opstelling van de deelnemers aan de historische rondgang vindt plaats bij “Castello Svevo”, het kasteel van Bari, aan de rand van het oude centrum. De stoet vertrekt bij het Piazza Federico il di Svevia om 20.30 uur en telt honderden deelnemers. Voor dit spektakel zijn tienduizenden geïnteresseerd en de straten van de stad staan vol met kijklustigen. De stoet beeldt onder meer uit legenden van Nicolaas en het overbrengen van het stoffelijk overschot van de Heilige Nicolaas van Myra naar Bari. Vele ruiters op grote paarden, muziekgroepen, vendelzwaaiers, vuurspuwers, ridders en zeelieden gaan mee in de stoet. In de optocht gaan ook figuren mee, die Nicolaasgeschiedenis uitbeelden, “Figuranti di San Nicola”. Dit is een goed verzorgde gekostumeerde groep. Achteraan de stoet rijdt een wagen met de voorstelling van een schip met het geraamte van Sint-Nicolaas. Om 22.30 uur komt de historische stoet aan op het Piazza San Nicola.

historische stoet in Bari
historische stoet in Bari



Om de historische optocht te kunnen organiseren, nodigt de gemeente Bari organisaties uit om zich kandidaat te stellen om mee te mogen doen. De ingediende projecten worden beoordeeld door een “wetenschappelijk comité” om te worden toegelaten tot deelname aan de historische stoet. Hier gelden criteria als het passen in de historische context. Zo moeten wagens, kostuums, personages en choreografie dienen aan te sluiten bij de situatie van het einde van de 11e eeuw. De onderdelen van de overbrenging van de relieken van Nicolaas van Myra naar Bari moeten duidelijk en treffend worden verbeeld.

historische stoet op 7 mei in Bari
historische stoet in Bari op 7 mei

Heel wat huizen en balkons waarlangs de stoet trekt, zijn versierd met onder meer bloemen, kaarsen, lampen, vaandels en vlaggen.

Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 8 november 2023

FESTIVITEITEN 8 MEI
processie in Bari op 8 mei
processie in Bari op 8 mei

In de ochtend van 8 mei worden vele missen gehouden in de basiliek. Al om 6.45 uur trekt een processie met het beeld van Nicolaas door het centrum van Bari. Geestelijken, een muziekgezelschap en vele pelgrims gaan mee in de stoet, di vertelt bij de basiliek. Bedevaartgangers dragen borden, vaandels en vlaggen en daarop is vaak Nicolaas afgebeeld. Veelal vermelden vaandels en vlaggen de plaats of het land van afkomst van de pelgrims. Uiteindelijk komt de stoet bij het Barigebouw, Molo San Nicola, aan het water en worden harde kanonschoten gehoord over heel Bari. Op de plaats van aankomst is een podium gemaakt en om 10.00 uur wordt een eucharistieviering gehouden in de openlucht.

Nicolaas op het water op 8 mei

Na de viering gaat het Nicolaasbeeld het water op van de Adriatische Zee. De zee wordt gezegend en het beeld van de Heilige Nicolaas wordt ingescheept op een grotere boot. Dit vaartuig gaat voor anker enkele honderden meters van de kustlijn. Duizenden mensen gaan in veelal erg kleine bootjes naar het grote vaartuig, waarop het beeld van Nicolaas staat en groeten de heilige. Zij geven wat geld, ontvangen een foto van het beeld en gaan vol vreugde terug naar de kade.

Eenmaal in de twee jaar komt op 8 mei om 16.30 uur het stuntteam van de Italiaanse luchtmacht overvliegen. De piloten van de “Frecce Tricolori” halen met hun snelle machines acrobatische toeren uit. De vliegtuigen komen van de militaire luchtbasis Amendola “Luigi Rovellei” nabij Foggia, dat ongeveer 130 km van Bari ligt.

Om 18.30 uur is er weer een eucharistieviering bij de Molo San Nicola. Om 20.00 uur begint een processie, nadat het Nicolaasbeeld is ontscheept. Onder grote belangstelling gaat de stoet naar het Piazza del Ferrarese. Bij aankomst gaan duizenden lichtjes aan en het beeld van de Heilige Nicolaas wordt op een verlicht altaar geplaatst.

Om 22.00 uur vindt een groot vuurwerk plaats.

Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 3 juni 2023

FESTIVITEITEN 9 MEI

De grote herdenkingsdag van de overbrenging van Nicolaas van Myra naar Bari is 9 mei. Immers, het is op 9 mei 1087, dat het stoffelijk overschot van Nicolaas in Bari aankomt.

Nicolaas in het centrum van Bari op de dagen van de feestelijkheden

Om 12.00 uur is er een plechtige eucharistieviering bij het Nicolaasbeeld op de Piazza del Farrarese

Tegen het einde van de middag is de basiliek vol met pelgrims. Om een zitplaats te bemachtigen het meer dan een uur voor aanvang van de eucharistieviering aanwezig zijn. Zij komen voor de mis en daarna willen zij, via een televisiescherm, getuige zijn van het halen van het manna uit de crypte van Nicolaas.

jaarlijks wordt manna uit de tombe van de Heilige Nicolaas gehaald op 9 mei
het manna wordt getoond in de crypte van de basiliek

Om 18.00 uur begint in de Nicolaasbasiliek een plechtige viering, waarbij vele geestelijken van verschillende godsdiensten en uit vele landen aanwezig zijn. Op dat moment is de kerk overvol. Na de eucharistieviering verlaten geestelijken het altaar en gaan naar de crypte. Het moment van de plechtigheid van het Heilig Manna is aangebroken. Dit wordt genoemd “Prelievo della Santa Manna” (verzameling of trekking van het Heilig Manna). Een priester kruipt in de crypte zover mogelijk met de arm in de tombe waar het lichaam van de Heilige Nicolaas ligt. Via een slangetje komt wat miraculeus vocht in een pipet. Als dit gebeurt klinkt er door de pelgrims gejuich, applaus en hard geroep van “San Nicola!”. De geestelijken verlaten de crypte en komen weer terug naar het altaar.

in de basiliek wordt het manna begroet en vereerd door de aanwezigen

Vervolgens worden de bezoekers met het manna gezegend en maken zij een kruisteken. Daarna kunnen de aanwezigen een voor een het flesje met manna groeten door een kruisteken of buiging te maken of het een kus te geven.

Het beeld van de Heilige Nicolaas staat gedurende de hele dag op een groot altaar op de Piazza del Ferrarese. Vooral in de avonduren geeft dit een feeëriek zicht als duizendende lichtjes branden.

het Nicolaasbeeld staat gedurende de feestdag op 9 mei de gehele dag op een altaar op de Piazza

In de avond om tien uur is er weer een groots vuurwerk, dat tot in de verre omgeving is te horen en zien.

in de avonden van 8 en 9 mei is er vuurwerk in het oude centrum van Bari

Op 10 mei gaat om 17.00 uur een processie met het Nicolaasbeeld van de Piazza del Ferrarese naar de kathedraal. Enkele dagen later gaat het beeld in processie door de oude binnenstad naar de basiliek.

Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 28 november 2023

~~~

LICHAAM

Het lichaam van de Heilige Nicolaas kennen, is voor deskundigen aanleiding om het nodige onderzoek te mogen verrichten.

Te Bari is op 5 mei 1953 is het graf van de Heilige Nicolaas geopend voor een anatomisch onderzoek. Van het lichaam van Nicolaas willen onderzoekers meer te weten komen en de botten van de heilige worden geanalyseerd. Dit kan in dat jaar plaatsvinden, omdat er in de crypte, waar het stoffelijk overschot van Nicolaas ligt, restauratiewerkzaamheden plaatsvinden aan vloeren, muren en tombe. Opmerkelijk is dat zelfs tijdens de wetenschappelijke handelingen het lichaam van Nicolaas vocht, “manna”, afscheidt. Dit onderzoek geeft aanleiding tot een vervolg.

Op 7 mei 1957 wordt een tweede anatomisch onderzoek gehouden. Deze keer gaat het analyseren verder, omdat de onderzoekers tot een reconstructie van het lichaam van Nicolaas willen komen. Het onderzoeksteam, dat een Pauselijke Commissie is, staat opnieuw onder leiding van Prof. Dr. Luigi Martino (1908-2001). Deze wetenschapper is gespecialiseerd in menselijke anatomie aan de Universiteit van Bari. Na het onderzoek wordt het gebeente van de Heilige Nicolaas voorzichtig in de tombe teruggelegd.

De uitkomsten van beide onderzoeken betreffen het weergeven van het postuur van Nicolaas. De analyse van het gebeente maakt het de onderzoekers mogelijk terug te gaan naar de tijd dat Nicolaas heeft geleefd. De in de 3e en 4e eeuw levende Nicolaas blijkt een lengte te hebben gehad van 167 centimeter en dat is voor die tijd een meer dan middelmatige lengte. Verder is Nicolaas vrij slank geweest en heeft hij een wat lang gezicht en een iets scheefstaande neus. De wat kromme neus kan zijn ontstaan door het handgemeen tijdens het Concilie van Nicea in 325, waarbij Nicolaas een gebroken neus oploopt. Een andere verklaring is dat de neus is gebroken gedurende de gevangenschap en marteling van Nicolaas door de vervolgingen van christenen. De ogen van Nicolaas zijn groot geweest en hebben wat diep gelegen. De mond is wat breed en de kin is iets vooruitgestoken. Verder blijkt dat hij op hoge leeftijd geleden heeft aan reuma. De botten geven aan dat Nicolaas zo’n 72 jaar is geworden. Dit stemt dan overeen met het geboortejaar 270 en het vermoedelijke sterfjaar 342.

Er is een gezichtsreconstructie van Sint-Nicolaas gemaakt door Prof. Dr. Caroline Wilkinson (1965), die verbonden is aan de University Manchester en directeur is van de Britse Liverpool John Moores University, School of Art and Design. Zij is gespecialiseerd in forensische gezichtsreconstructie. Het onderzoek naar het gelaat van Nicolaas is geslaagd door een gezichtsreconstructie-systeem en interactieve 3D-technologie toe te passen op de schedel van hem. In het Face Lab van de Liverpool John Moores University is het onderzoek verder gezet en het is gepubliceerd in 2014. Bij het achterhalen van het gezicht van Nicolaas is ontdekt dat hij een gebroken neus heeft. Wellicht is deze ontstaan door Romeinse soldaten, die hem in de gevangenis hebben afgetuigd en gemarteld.

In 2017 is in Oxford nog een test gehouden met radiokoolstof en dit bevestigt het eerdere onderzoek, dat de botten dateren uit de 4e eeuw.

Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 12 november 2012

~~~

RELIEKEN

Relieken of relikwieën zijn overblijfselen van een heilige. Het woord reliek komt van het Latijnse woord “reliquiae”. Het restant van het lichaam van een heilige is voor gelovigen van belang om er bij te bidden, danken en het te vereren of erdoor worden geholpen. De overtuiging is dat de krachten van de overleden heilige ook in de overblijfselen aanwezig zijn. Vanaf de 2e eeuw worden relieken vereerd

Het stoffelijk overschot van de heilige Nicolaas rust in de crypte van de basiliek te Bari. Van het geraamte van Nicolaas zijn enkele onderdelen op andere plaatsen aanwezigen. Dan is er sprake van verspreiding van de relieken van Sint-Nicolaas. Relikwieën van Nicolaas zijn er onder meer in het Italiaanse Venetië, het Franse Saint-Nicolas-de-Port, het Vlaamse Sint-Niklaas en het Nederlandse Amsterdam.

Door het gebeente van Nicolaas te verdelen over meer plaatsen dan enkel in Bari wordt de reikwijdte vergroot van de aanwezigheid van de heilige.

In 1992 wordt een onderzoek gehouden van de beenderen van Nicolaas in Bari en Venetië. Hieruit blijkt dat deze complementair zijn. In Venetië liggen de relieken in de San Nicolo-kerk.

Geplaatst: 31 oktober 2023
Laatst gewijzigd: 23 januari 2024

~~~

MANNA

Al eeuwen lang komt onder de sarcofaag van de Heilige Nicolaas het bekende manna. Gedurende al die jaren in Myra en Bari vormt zich een vloeistof in de tombe van Sint-Nicolaas en dit wordt het “Santa Manna” genoemd. Uit de botten van Nicolaas komt een olieachtige vloeistof, waaraan een heilzame werking wordt toegeschreven.

Manna in de crypte te Bari

Slechts één keer in het jaar wordt dit manna opgevangen na de eucharistieviering in de basiliek op 9 mei. Dit manna is een geurige vloeistof. Voor de grote verspreiding van het manna wordt dit vermengd met gewijd water en vervolgens aan gelovigen uitgedeeld of verkocht. Ook wordt de bijzondere vloeistof te koop aangeboden als “Santa Manna San Nicola”. Het manna wordt ook “myron” genoemd en dat staat voor heilige olie. Dit manna is voor Nicolaasgelovigen een wondermiddel en meermaals geneest het mensen van ziekten en ongemak. Ook geeft het manna kracht en sterkt het pelgrims op hun reis. Bedevaartgangers nemen het manna mee naar huis om het ook daar krachtig te laten werken.

Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 16 november 2022

~~~

MUSEA

In Bari staat een groot Nicolaasmuseum, “Museo Nicolaiano”, vlakbij de basiliek. Dit museum laat heel wat wetenswaardigheden over Nicolaas zien. Boeken en foto’s worden bij de ingang aangeboden en in de zalen wordt een uitgebreide collectie getoond. Alles heeft te maken met de geschiedenis van Sint-Nicolaas. Dit gebeurt met name door beelden, foto’s, schilderijen, stenen, voorwerpen en wandkleden. De bezoekers maken een tocht door eeuwen geschiedenis.

Een ander museum is de “Pinacotea di Bari”. Hier zijn schilderingen met de Heilige Nicolaas te zien.

Bari

Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 14 november 2023

~~~

ONDERZOEKSCENTRUM

Naast de basiliek te Bari ligt het binnenplein Largo Elia Abate en daar is het Nicolaas Onderzoekscentrum gevestigd, namelijk het “Centro Studi Nicolaiani”. Dit centrum is opgericht door de Dominicaanse Gemeenschap van de basiliek San Nicola. De filosoof en theoloog Pater Dominicaan Gerardo Cioffari (1943) is daar, als directeur, de dragende kracht. De in Calitri, dat ligt in de regio Campanië, geboren Gerardo Cioffari heeft gedurende tientallen jaren veel onderzoek verricht naar de geschiedenis van de Heilige Nicolaas. Allerlei aspecten die zijn verbonden aan de historische figuur Sint-Nicolaas zijn voorwerp van studie, zoals cultus, folklore, hagiografie, kunst, legenden, literatuur, liturgie en muziek. Ook heeft Gerardo Cioffari heel wat publicaties op zijn naam staan over de historie van Sint-Nicolaas.

uitgaven van Gerardo Cioffari

Gerardo Cioffari is de autoriteit op het brede terrein van de geschiedenis van de Heilige Nicolaas.

in gesprek met Gerardo Cioffari

Geplaatst 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 17 november 2023

~~~