Varia - St-Nicolaas

Verblijf

Sinterklaas en zijn metgezellen verblijven op verschillende plaatsen in België en Nederland in de periode van half november tot 6 december. De Spaanse gasten overnachten in Vlaanderen in het “Huis…

Verder lezen....

Ouwe Sunderklaas

Op het Nederlandse eiland Texel wordt op 12 december het traditionele “Ouwe Sunderklaas” gevierd. De feestelijkheid vindt dus plaats één week na 5 december; de dag van Pakjesavond van Sinterklaas.…

Verder lezen....

Het Sinterklaasfeest wordt in heel wat landen gevierd, zoals in België, Duitsland, Frankrijk, Nederland, Oekraïne, Oostenrijk, Verenigde Staten van Amerika en Zwitserland. Echter, in elk land of streek is er…

Verder lezen....

Kinderbisschop

In de legende van de drie huwbare dochters en deze van de drie studenten treedt Nicolaas op als schenker en redder. Hierdoor is bisschop Nicolaas de voedingsbodem voor het ontstaan…

Verder lezen....

Gedichtencultuur

In 440 komt het eerste lofdicht over de heilige Nicolaas. Het is gemaakt door Proclus (±390-446). Het bezingt de eer aan Nicolaas in 5 lange delen. Proclus wordt in 426…

Verder lezen....

GESCHIEDENIS

Voor de geschiedenis van Sint-Nicolaas zijn er vele gebeurtenissen te noemen. Een selectie volgt hieronder: 270 – In Patara wordt Nicolaas geboren. 289 – Nicolaas wordt tot priester gewijd. 295…

Verder lezen....

VAN SINT-NICOLAAS NAAR SINTERKLAAS

Sint-Nicolaas is voor velen een heilige en heeft heel wat tot stand gebracht. Hij wordt in vele landen vereerd. Dit heeft dan betrekking op zijn leven, de cultus van de…

Verder lezen....

GERMAANSE GEWOONTEN

De bekendheid van Sint-Nicolaas gaat van oost naar west. Bij deze oversteek ontmoet hij Wodan, de Germaanse oppergod. Wodan is de God van de wind, is adem en daardoor leven…

Verder lezen....

HUWELIJKSMAKELAAR

Sint-Nicolaas is de beschermer van het huwelijk en kan mensen bijeenbrengen een trouwerij aan te gaan. De oorsprong hiervan ligt bij de legende van de drie huwbare dochters, waarbij Nicolaas…

Verder lezen....

VRUCHTBAARHEID

De verwijzen naar vruchtbaarheid in de Sinterklaastijd heeft een lange geschiedenis. In de periode van het Romeinse Keizerrijk is het jaarlijs, aan het eind van de winter, tussen 13 een…

Verder lezen....

SCHOEN ZETTEN

De Germanen geloofden dat de zwarte Eckart, de vertegenwoordiger van de dodenwereld, schoenen vulde met goud. De schoen is dan de verbinding tussen doden en levenden. Het zetten van de…

Verder lezen....

SCHOORSTEEN

Vele jaren terug hadden huisvestingen geen schoorsteen. In het midden van de ruimte was een gat in het dak, waardoor de rook van het vuur naar buiten kon gaan. Schoorstenen…

Verder lezen....

NAAM SINTERKLAAS

In plaats van te spreken van Sint-Nicolaas is er de naam Sinterklaas. Van Sint-Nicolaas of Heilige Nicolaas wordt gesproken als de historische Nicolaas wordt bedoeld. De naam Sinterklaas hoort bij…

Verder lezen....

ATTRIBUTEN

Er zijn allerlei attributen, die bij Sint-Nicolaas worden afgebeeld. Een karakteriserend teken is een anker en dit naar aanleiding van de legende van de redding door Nicolaas van mensen in…

Verder lezen....

REFORMATIE

Het Sinterklaasfeest heeft meermaals onder druk gestaan, maar komt een moeilijke periode steeds te boven. Zo is in de 20e eeuw de oprukkende Kerstman een bedreiging, maar de Sint heeft…

Verder lezen....

INTOCHT

Elk jaar komt Sinterklaas in België en Nederland aan. Dit is steeds een feestelijke gebeurtenis en brengt veel belangstellenden op de been. Sinterklaas en zijn metgezellen worden officieel verwelkomd door…

Verder lezen....

SCHIMMEL

In Nederland en Vlaanderen verplaatst Sinterklaas zich vaak op een schimmel, een paard met haar dat geheel of grotendeels wit of lichtgrijs is. Het rijden van Sinterklaas op een schimmel…

Verder lezen....

STOOMBOOT

De Sint verplaatst zich meestal per paard en dan specifiek met een schimmel, zoals dit een deftig persoon, als een bisschop, betaamt. Echter, de verplaatsingen van Sint-Nicolaas gebeuren ook met…

Verder lezen....

BOEK

Sinterklaas heeft steeds een boek bij, waarin alles van kinderen en ouderen is opgetekend. De benodigde informatie voor het boek ontvangt de Sint van zijn metgezellen. Bij elk nieuwtje wordt…

Verder lezen....

Bezoeken

Na de intocht bezoekt Sinterklaas met zijn gevolg heel wat scholen, verenigingen en bedrijven. Rond 1870 begint een traditie van schoolbezoeken door Sinterklaas. Ook komt hij bij velen thuis op…

Verder lezen....

SINTERKLAASVIERINGEN IN EN VLAK NA DE TWEEDE WERELDOORLOG

In de jaren 1940-1944 is er in België en Nederland op bescheiden schaal werk gemaakt van Sinterklaasvieringen. In deze jaren van de Tweede Wereldoorlog zijn er beperkingen opgelegd om vieringen…

Verder lezen....

ETALAGEVERSIERING

Het is Sinterklaas die ervoor zorgt dat winkels en etalages stampvol zijn met lekkernijen en speelgoed. Sinterklaas en zijn metgezellen brengen per boot allerlei producten mee. Daarna worden de cadeautjes…

Verder lezen....

SPANJE

Spanje heeft niets met Sint-Nicolaas. Sint-Nicolaas komt hier dus niet vandaan. Het is een bedenksel uit de 19e eeuw en in menig lied komt Spanje voor als de herkomst van…

Verder lezen....

ZWARTE KLAAS

In Nederland komen zwart vermomde figuren voor en dit al in de 18e eeuw. Zij hebben kettingen, zak en roe bij zich en maken kinderen bang. Bij Sint-Nicolaas is Zwarte…

Verder lezen....

SUNNEKLAAS

Op het Nederlandse eiland Ameland wordt Sunneklaas gevierd. Naast de benaming Sunneklaas komt ook het woord Sunderklaas voor. Het is een eeuwenoud, heidens feest met eigen regels op 5 december,…

Verder lezen....

LIEDCULTUUR

De liederen van Sint-Nicolaas/Sinterklaas vormen de meest uitgebreide bijdrage aan de liedcultuur van België en Nederland. Het oudst bekende Nicolaaslied dateert uit de 11e of 12e eeuw. Het is een…

Verder lezen....

NEDERLANDSTALIGE, KLASSIEKE LIEDJES

Vele, Nederlandstalige Sint-Nicolaasliedjes vinden hun oorsprong in Duitstalige volksliederen, Duits/Oostenrijkse klassieke muziek en in legenden van de heilige Nicolaas. -“Zie de maan schijnt door de bomen” (1831). De tekst is…

Verder lezen....

VERLANGLIJSTJE

Menigeen maakt een verlanglijstje om een of meer cadeautjes van Sinterklaas te willen krijgen. Deze lijstjes worden veelal in de tweede helft van november opgesteld. De hoop is dan dat…

Verder lezen....

PAKJESAVOND

Eeuwen terug is de zonsondergang het moment, dat de nieuwe dag begint. Voor heiligen is er een voorfeest op de avond vóór de eigenlijke feestdag en zo ook voor Sint-Nicolaas.…

Verder lezen....

LITERATUUR

Veelvuldig is er over Sint-Nicolaas, Sinterklaas en het Sinterklaasfeest geschreven. De literatuur geeft een heel scala aan boeken, al dan niet in romanvorm. Ook komen in romans taferelen voor van…

Verder lezen....

Verzamelen

Over en van Sint-Nicolaas, Sinterklaas en het Sinterklaasfeest wordt heel wat verzameld. Verzamelingen gaan onder meer over ansichtkaarten, audiomiddelen, beelden, boeken, foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, pakpapier, prenten en postzegels. Zelfs…

Verder lezen....