Gaius Aurelius Valerius Diocletianus (±236-316) is keizer van het Romeinse Rijk van 284 tot in 305. Dit imperium heeft het hoogtepunt achter zich en tekenen van verval zijn zichtbaar. Tijdens zijn bewind zijn er veel vervolgingen van christenen. In 303 begint hij acties om het christendom uit te roeien. De keizer toont zich een fervent christenvervolger en beveelt alle christelijke kerken te vernietigen en heilige schriften te verbranden. De keizer vindt dat christenen de belangrijkste oorzaak vormen voor de achteruitgang van het Romeinse Rijk. De christenen moeten hun geloof opgeven, zo niet worden zij slaaf, gemarteld of gevangen genomen. Dit raakt Nicolaas heel diep en hij ageert tegen de keizer. Dit komt Nicolaas op een gevangenisstraf te staan en wordt hij gemarteld. Nicolaas geeft medegevangenen troost hij en spreekt hen moed in. De vervolgingen van keizer Diocletianus zijn heel hevig en de Oosters-Orthodoxe Kerk herdenkt deze nog steeds.
Flavius Valerius Aurelius Constantinus (±273-325) is de opvolger van Diocletianus. Hij wordt keizer Constantijn de Grote. Constantijn krijgt van zijn moeder Helena van Constantinopel (±248-±329) een christelijke opvoeding; zij leidt hem op in het geloof. Helena is een ondernemende vrouw; zij gaat onder andere naar Jeruzalem en vindt het graf van Jezus, evenals het Heilig Kruis, waaraan Jezus is gestorven. Zij zorgt dat de Heilige Trap van Jeruzalem naar Rome wordt gebracht en heel wat relieken neemt zij mee naar huis. Helena wordt in de oosters-orthodoxe en rooms-katholieke kerk als heilige vereerd. Constantijn wordt dan ook de eerste christelijke keizer. De belangrijkste vernieuwing van hem is het aanvaarden dat het christendom de staatsgodsdienst is. Het gevolg hiervan is, dat hij de geloofsbelijdenis de ruimte geeft en ook zorgt hij ervoor dat vervolgingen eindigen. Door deze ontwikkelingen krijgt de geestelijkheid veel macht en rijkdom.
In 313 ondertekent Constantijn met mede-keizer Valerius Licinianus Licinius (±265-325) het Edict van Milaan. Beide keizers heersen over het Romeinse Rijk en wel door door de verdeling tussen het westen en het oosten van het uitgestrekte grondgebied. De ondertekening van het besluit geeft de mensen in het Romeinse Rijk vrijheid van godsdienst. Zij zijn dan vrij hun religie te kiezen en te belijden. Bovendien worden gebouwen, geld, goederen en grond, welke christenen door de vervolgingen zijn ontnomen, teruggegeven. Deze ontwikkeling komt ook Nicolaas goed uit, want hij hoeft niet meer te vrezen om door zijn christelijke uitspraken te worden opgepakt en gemarteld. Door het Edict van Milaan wint het christendom veel gelovigen. Tussen de beide keizers ontstaat een strijd om de macht en uiteindelijk wordt Constantijn de enige keizer van het grote Romeinse Rijk.
Geplaatst 9 mei 2021
Laatst gewijzigd 23 juni 2022