In het zuidoosten van de provincie Noord-Brabant ligt Valkenswaard. In het centrum van de stad, aan de Markt, staat de Rooms-Katholieke Nicolaaskerk. Deze kerk is een rijksmonument.
De kerk is gebouwd in de periode 1929-1932. Van Johannes (Jan) Stuyt (1868-1934) is het ontwerp. Hij is architect, tevens stedenbouwkundige en een van de meest productieve kerkbouwers uit de 20e eeuw. Het gebouw is opgetrokken met bakstenen en heeft de vorm van een kruiskerk.
De kerk is gebouwd op de plaats van een vorig godshuis, dat ook de toewijding heeft aan de heilige Nicolaas. De huidige, neogotische toren is nog van de vorige kerk, waarvan het ontwerp is van Carl Eugène Marie Hubert Apolinarius Ferdinand Weber, genoemd Carl Weber (1820-1908). Deze kerk is gebouwd in de jaren 1858-1862 en grotendeels afgebroken in 1927. Carl Weber is een Duits architect, die veel in Nederland werkt en in 1857 in het Nederlandse Roermond komt wonen. Vanaf deze verhuizing noemt hij zich Charles of Karel.
De huidige Sint-Nicolaaskerk toont een hoge façade met op ruim 20 meter hoogte een groot Nicolaasbeeld met drie kinderen in een ton. In de kerk is een kleurrijk glas-in-loodraam geplaatst met Nicolaas en drie kinderen en een tobbe. Links hiervan is een schip op zee te zien en rechts drie bloemen. In de kerk staat een grote beeltenis van de heilige Nicolaas met drie kinderen in een ton. De Sint heeft in de ene hand een staf en in de andere een evangelieboek. De heilige draagt een donkere baard.
In de kerk is ook een “Kapel Gilde St. Nicolaas” met een Nicolaasbeeld in een klein tabernakel en tegen de muur een beeltenis van de heilige met staf, rode mantel, witte baard en drie kleine kinderen in een ton. Ook is een houtsnede te zien met Nicolaas en drie kinderen.
In de toren hangen klokken, waaronder een Nicolaasklok met de tekst: “Mijn naam is Nicolaas, en biddend voor Gods troon, blijf ik te allen tijd dit volk tot schutspatroon.”
Adres: Markt 53, 5554 CA Valkenswaard.
In Valkenswaard is ook een Sint Nicolaasgilde gevestigd in het gebouw “Carolus”, waar ook musea zijn ondergebracht. Het ontwerp is uit 1927 en wel van een voormalige kloostergebouw met ziekenhuis. De ontwerper is Alphons (Alphonse, Jean, Nicolas) Boosten (1893-1951), die vooral in de provincie Limburg veel religieuze bouwwerken heeft gerealiseerd. De eerste steen van dit gebouw is op 3 juni 1929 gelegd door Arnoldus Franciscus Diepen (1860-1943), bisschop van ‘s-Hertogenbosch (1919-1943). Bij de ruimte van het Sint Nicolaasgilde is een glas-in-loodraam te zien uit ±1850, met de afbeelding vanaf de borst van de heilige Nicolaas. Hij is zichtbaar met staf, mijter, gouden nimbus en rode mantel.
Adres: Sint Nicolaasgilde, Oranje Nassaustraat 8, 5554 AG Valkenswaard.
~~~