Sint Nicolaas

Varia


Om de traditie van het nationaal grootste feest in België en Nederland te verklaren, is een reeks aspecten van belang. Ook tradities in andere landen worden belicht.

U kunt hier kiezen uit de vele aspecten van de traditie. In aparte onderdelen ga ik in op Lekkernijen en de metgezellen van Sint-Nicolaas in de diverse landen.

Veel genoegen met het beleven van de tradities van Sint-Nicolaas.
Jan van Wijk

GESCHIEDENIS

Voor de geschiedenis van Sint-Nicolaas zijn er vele gebeurtenissen te noemen. Een selectie volgt hieronder: 270 – In Patara wordt Nicolaas geboren. 289 – Nicolaas wordt tot priester gewijd. 295…
Verder lezen...

GERMAANSE GEWOONTEN

De bekendheid van Sint-Nicolaas gaat van oost naar west. Bij deze oversteek ontmoet hij Wodan, de Germaanse oppergod. Wodan is de God van de wind, is adem en daardoor leven…
Verder lezen...

HUWELIJKSMAKELAAR

Sint-Nicolaas is de beschermer van het huwelijk en kan mensen bijeenbrengen een trouwerij aan te gaan. De oorsprong hiervan ligt bij de legende van de drie huwbare dochters, waarbij Nicolaas…
Verder lezen...

VRUCHTBAARHEID

De verwijzen naar vruchtbaarheid in de Sinterklaastijd heeft een lange geschiedenis. In de periode van het Romeinse Keizerrijk is het jaarlijs, aan het eind van de winter, tussen 13 een…
Verder lezen...

SCHOEN ZETTEN

De Germanen geloofden dat de zwarte Eckart, de vertegenwoordiger van de dodenwereld, schoenen vulde met goud. De schoen is dan de verbinding tussen doden en levenden. Het zetten van de…
Verder lezen...

SCHOORSTEEN

Vele jaren terug hadden huisvestingen geen schoorsteen. In het midden van de ruimte was een gat in het dak, waardoor de rook van het vuur naar buiten kon gaan. Schoorstenen…
Verder lezen...

NAAM SINTERKLAAS

In plaats van te spreken van Sint-Nicolaas is er de naam Sinterklaas. Van Sint-Nicolaas of Heilige Nicolaas wordt gesproken als de historische Nicolaas wordt bedoeld. De naam Sinterklaas hoort bij…
Verder lezen...

ATTRIBUTEN

Er zijn allerlei attributen, die bij Sint-Nicolaas worden afgebeeld. Een karakteriserend teken is een anker en dit naar aanleiding van de legende van de redding door Nicolaas van mensen in…
Verder lezen...

REFORMATIE

Het Sinterklaasfeest heeft meermaals onder druk gestaan, maar komt een moeilijke periode steeds te boven. Zo is in de 20e eeuw de oprukkende Kerstman een bedreiging, maar de Sint heeft…
Verder lezen...

SINTERKLAASFEEST

Het Sinterklaasfeest wordt in heel wat landen gevierd, zoals in België, Duitsland, Frankrijk, Nederland, Oekraïne, Oostenrijk, Verenigde Staten van Amerika en Zwitserland. Echter, in elk land of streek is er…
Verder lezen...

INTOCHT

Elk jaar komt Sinterklaas in België en Nederland aan. Dit is steeds een feestelijke gebeurtenis en brengt veel belangstellenden op de been. Sinterklaas en zijn metgezellen worden officieel verwelkomd door…
Verder lezen...

SCHIMMEL

In Nederland en Vlaanderen verplaatst Sinterklaas zich vaak op een schimmel, een paard met haar dat geheel of grotendeels wit of lichtgrijs is. Het rijden van Sinterklaas op een schimmel…
Verder lezen...

STOOMBOOT

De Sint verplaatst zich meestal per paard en dan specifiek met een schimmel, zoals dit een deftig persoon, als een bisschop, betaamt. Echter, de verplaatsingen van Sint-Nicolaas gebeuren ook met…
Verder lezen...

BOEK

Sinterklaas heeft steeds een boek bij, waarin alles van kinderen en ouderen is opgetekend. De benodigde informatie voor het boek ontvangt de Sint van zijn metgezellen. Bij elk nieuwtje wordt…
Verder lezen...

BEZOEKEN

Na de intocht bezoekt Sinterklaas met zijn gevolg heel wat scholen, verenigingen en bedrijven. Rond 1870 begint een traditie van schoolbezoeken door Sinterklaas. Ook komt hij bij velen thuis op…
Verder lezen...

ETALAGEVERSIERING

Het is Sinterklaas die ervoor zorgt dat winkels en etalages stampvol zijn met lekkernijen en speelgoed. Sinterklaas en zijn metgezellen brengen per boot allerlei producten mee. Daarna worden de cadeautjes…
Verder lezen...

SPANJE

Spanje heeft niets met Sint-Nicolaas. Sint-Nicolaas komt hier dus niet vandaan. Het is een bedenksel uit de 19e eeuw en in menig lied komt Spanje voor als de herkomst van…
Verder lezen...

ZWARTE KLAAS

In Nederland komen zwart vermomde figuren voor en dit al in de 18e eeuw. Zij hebben kettingen, zak en roe bij zich en maken kinderen bang. Bij Sint-Nicolaas is Zwarte…
Verder lezen...

SUNNEKLAAS

Op het Nederlandse eiland Ameland wordt Sunneklaas gevierd. Naast de benaming Sunneklaas komt ook het woord Sunderklaas voor. Het is een eeuwenoud, heidens feest met eigen regels op 5 december,…
Verder lezen...

LIEDCULTUUR

De liederen van Sint-Nicolaas/Sinterklaas vormen de meest uitgebreide bijdrage aan de liedcultuur van België en Nederland. Het oudst bekende Nicolaaslied dateert uit de 11e of 12e eeuw. Het is een…
Verder lezen...

NEDERLANDSTALIGE, KLASSIEKE LIEDJES

Vele, Nederlandstalige Sint-Nicolaasliedjes vinden hun oorsprong in Duitstalige volksliederen, Duits/Oostenrijkse klassieke muziek en in legenden van de heilige Nicolaas. -“Zie de maan schijnt door de bomen” (1831). De tekst is…
Verder lezen...

VERLANGLIJSTJE

Menigeen maakt een verlanglijstje om een of meer cadeautjes van Sinterklaas te willen krijgen. Deze lijstjes worden veelal in de tweede helft van november opgesteld. De hoop is dan dat…
Verder lezen...

PAKJESAVOND

Eeuwen terug is de zonsondergang het moment, dat de nieuwe dag begint. Voor heiligen is er een voorfeest op de avond vóór de eigenlijke feestdag en zo ook voor Sint-Nicolaas.…
Verder lezen...

GEDICHTENCULTUUR

In 440 komt het eerste lofdicht over de heilige Nicolaas. Het is gemaakt door Proclus (±390-446). Het bezingt de eer aan Nicolaas in 5 lange delen. Proclus wordt in 426…
Verder lezen...

LITERATUUR

Veelvuldig is er over Sint-Nicolaas, Sinterklaas en het Sinterklaasfeest geschreven. De literatuur geeft een heel scala aan boeken, al dan niet in romanvorm. Ook komen in romans taferelen voor van…
Verder lezen...

VERZAMELEN

Over en van Sint-Nicolaas, Sinterklaas en het Sinterklaasfeest wordt heel wat verzameld. Verzamelingen gaan onder meer over ansichtkaarten, audiomiddelen, beelden, boeken, foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, pakpapier, prenten en postzegels. Bij…
Verder lezen...

MEDIA

Onderdelen van het Sinterklaasfeest komen veelvuldig in media, zoals op allerlei sociale media. In bladen, films, kranten, radio, televisie en webstekken verschijnen berichten en foto’s over bijzondere voorvallen van Sinterklaas…
Verder lezen...

SINTERKLAASVOORSTELLINGEN

Al in de middeleeuwen zijn mirakelspelen met de Heilige Nicolaas opgevoerd. In het “Livre de Jeux de Fleury” zijn vier wonderen opgenomen van Sint-Nicolaas. Dit boek is ooit in de…
Verder lezen...

LAMPIONNENOPTOCHT

De lampionnenoptocht ontstaat in de 19e eeuw. In die tijd worden lantaarns en zelfgemaakte lampionnen gebruikt bij het zingend bedelen. Dit gebeurt onder andere op de dag van Sint-Maarten, namelijk…
Verder lezen...

SINTERKLAASVIERING IN KERK

In menige kerk vindt een Sinterklaasviering plaats tijdens een eucharistieviering of gebedsdienst. In het Brabantse Bergen op Zoom is er de traditie dat de Sint en enkele Pieten naar de…
Verder lezen...

ZES DECEMBER

Zes december is de naamdag van Sint-Nicolaas. Voor de heilige Nicolaas is dat in de Orthodoxe Kerk 19 december. Op de morgen van zes december liggen er geschenken klaar voor…
Verder lezen...

UITTOCHT

Op zes december nemen Sinterklaas en zijn metgezellen afscheid en gaan ze terug naar Spanje. De uittocht is een uitwuifmoment vol dankbaarheid. Een uittocht is geheel wat anders dan de…
Verder lezen...

SINTERKLAASAANKOPEN

De omzet bij bedrijven aan cadeautjes om te geven met Sinterklaas stijgt elk jaar naar grote hoogte. Dit betekent niet alleen veel verkopen in winkels, maar ook via het internet.…
Verder lezen...

MAGIE VAN HET SPROOKJE

Kinderen beleven een magische tijd tot ongeveer hun 8e jaar. Dit komt nadrukkelijk tot uiting in de Sinterklaastijd. Jonge kinderen beschikken over heel veel fantasie, waar enorme mogelijkheden zijn. In…
Verder lezen...

Kerstman

In 1492 komt de ontdekkingsreiziger Christoffel Columbus (1451-1506) in Amerika aan. In de daarop volgende jaren maken heel wat kolonisten de oversteek naar het nieuwe land, waaronder Denen, Engelsen, Fransen,…
Verder lezen...
©2024 Sint-Nicolaas - All rights reserved