Vele jaren is Zwarte Piet de metgezel van Sint-Nicolaas. De begeleider van de bisschop is eerst een norse, weinig zeggende en dreigende figuur. Tot halverwege de 20e eeuw wordt de Sint menig keer vergezeld door Zwarte Pieten met Krampus-ingrediënten, zoals donkere huidskleur, grote hoorns, rammelende ketting en angstaanjagend gedrag. Immers, Zwarte Piet is een duivelsfiguur met de bijnaam van de duivel. De naam Zwarte Piet is een Nederlandse of Vlaamse uitvinding, maar niet de figuur. De wortels van de figuur Zwarte Piet, dus van zwart geschminkte personen behoren tot de Europese traditie. Er is dan ook geen relatie met het Nederlandse slavernijverleden.

In de loop van de tijd verandert dit beeld en wordt Zwarte Piet een vriendelijke metgezel van de Sint, die assisteert waar het kan. Hierdoor geniet Zwarte Piet een enorme populariteit. Zwarte Piet laat onder meer de zak om stoute kinderen in te doen en de roe achterwege. De roe is jarenlang gehanteerd als dreigmiddel en heeft betrekking op de opvoedende rol van Sint-Nicolaas en Zwarte Piet. De roe heeft nog een andere betekenis, namelijk als vruchtbaarheidssymbool.
De benaming “Zwarte Piet” roept bij velen positieve bijbetekenissen op, zoals aardig, acrobatiek, grappig, helper, humor, slim, spanning, vriend en zanger. De enige positieve connotatie met “zwart” heeft Zwarte Piet. “Zwart” heeft verder enkel negatieve, onprettige bijgedachten, als code zwart, zwart schaap, zwarte bladzijde en zwartkijker.

Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 15 juni 2023