België kent veel plaatsen waar Sint-Nicolaas is te ontmoeten.
De landelijke intocht vindt plaats op de eerste zaterdag na 11 november te Antwerpen.
In het volgende worden belicht de plaatsen:
– Bouillon
– Brugge
– Brussel
– Dadizele
– Diksmuide
– Geel
– Gent
– Sint-Niklaas
– Veurne
– Waterland-Oudeman
~~~
BOUILLON
Bouillon is gelegen in de provincie Luxemburg, vlakbij de Belgisch-Franse grens op de weg naar Sedan. Bouillon is een van de mooiste plaatsen van Wallonië met het indrukwekkende kasteel, dat hoog boven de stad is gebouwd. In Bouillon staat de Sint-Petrus en Pauluskerk, die okergeel is gekleurd, aan de Rue de l’Hôtel de Ville. De “Église des Saints Pierre et Paul” dateert uit 1848 en is ontworpen door de architect Joseph Jonas Dumont (1811-1859).
Bij binnenkomst in de kerk staat een bruin, houten beeld van de Heilige Nicolaas met, aan de voeten, drie kleine kinderen in de tobbe. Ook het plafond toont een afbeelding van Sint-Nicolaas. Op deze kleurrijke schildering is hij weer afgebeeld met drie kleine kinderen. In de stad is ook een straat naar de heilige vernoemd, namelijk de Rue Saint-Nicolas.
Geplaatst 8 maart 2022
~~~
BRUGGE
In het Groeningemuseum staat een triptiek van de Heilige Nicolaas (±1500). Het kunstwerk is gemaakt van olieverf op paneel door de “Meester van de Sint-Lucialegende”. Vermoedelijk is de kunstschilder Fransois vanden Pitte (±1435-±1508). De baardloze Nicolaas is in het middenpaneel zittend en statig afgebeeld. In de linkerhand houdt hij een staf vast en met de rechterhand zegent de bisschop. In het linkergedeelte van het retabel zijn twee legenden verbeeld, namelijk deze van de drie huwbare dochters en van het graanwonder. In het rechtergedeelte is de legende van de drie priesterstudenten gemaakt, die slapend zijn weergegeven. Het onderste deel van het rechterpaneel is niet beschilderd.
Een ander kunstwerk is het “portret van een schenkerspaar” met de heiligen Nicolaas van Myra en Godelieve van Gistel. In het linkerdeel zijn Nicolaas, met op de achtergrond de stad Antwerpen en de schenker afgebeeld. Op het rechterdeel zijn weergegeven de schenker en Godelieve met de halsdoek, waarmee zij wordt gewurgd. Het is geschilderd door Jan Provoost (±1462-1529) met olieverf op paneel en dateert uit de periode ±1515-1521.
Adres: Groeningemuseum, Dijver 12, Brugge.
Geplaatst: 16 mei 2022
~~~
BRUSSEL
De Sint-Niklaaskerk te Brussel is een van de eerste drie kerken van de stad. In de 12e eeuw wordt al melding gemaakt van de romaanse kerk, die dateert uit de eerste periode van de stad. Ooit heeft de kerk een hoge toren gehad. Het gebouw is meermaals heropgebouwd en hersteld. Van de oorspronkelijke kerk zijn enkel een pilaar van een portiek en een stuk gevelmuur bewaard.
De kerk is driemaal grotendeels vernield, namelijk in 1367, 1695 en 1714. Daarnaast kent de kerk nog meer tegenslag. In 1367 woedt een hevig onweer en vernielt een groot deel van het gebouw. In 1695 beschieten de Franse troepen Brussel. Dit gebeurt op bevel van de Franse koning Lodewijk XIV (1638-1715). Het is een hevige strijd tussen enerzijds Frankrijk en anderzijds onder meer legers uit Engeland, het Duitse Rijk en het Spaanse Rijk. Brussel lijdt zwaar onder een driedaags bombardement op 13, 14 en 15 augustus. De stad brandt voor zo’n derde deel af door de beschietingen en het vijandelijke geschut vernielt ook de Sint-Niklaaskerk. In 1714 stort de toren in en het gebouw is opnieuw zwaar gehavend. De toren wordt niet meer herbouwd.
In 1797 sluit de kerk op last van de Franse bezetter tijdens de Franse Revolutie (1789-1799). Het kerkmeubilair wordt verkocht in opdracht van de Fransen, maar opgekocht door sympathisanten van de kerk. In 1802 vertrekken de Fransen en in 1807 is de kerk met het interieur hersteld. Wat later ontstaan plannen om de kerk te slopen, omdat het stadsbestuur vindt dat het gebouw niet past bij de ontwikkelingen in het centrum. De onzekerheid omtrent het voortbestaan van de Sint-Niklaaskerk duurt tot ±1930. Toch blijft de kerk staan en in 1950 is er een plan voor de restauratie van de gevel met gele natuursteen.
De huidige kerk heeft de gotische stijl. Opvallend is het grote priesterkoor uit 1381, dat opvallend veel naar links helt. Wellicht is dit een verwijzing naar de buiging van het hoofd van Jezus aan het kruis.
Sint-Nicolas is veelvuldig in de kerk te zien. Een koperen, deels verguld beeld van de heilige verwelkomt de bezoekers bij binnenkomst in de hoek van de rechter zijbeuk. De beeltenis gemaakt door de in Heist-op-den- Berg geboren Jean-André Laumans (1823-1902). Dit beeld geeft eerst gestaan op de gevel van het gebouw De Vos; het gildehuis van de gaernhandelaren op de Grote Markt 7 te Brussel. In 2018 is het originele beeld in de Sint-Niklaaskerk geplaatst en op het pand aan de Grote Markt staat nu een reproductie.
Rechts van het grote priesterkoor staat het altaar van de heilige Nicolaas met aan weerszijden Korintische zuilen uit het begin van de 18e eeuw. De beeltenis van Nicolaas is van de in Namen geboren kunstenaar Jules Jourdain (1873-1957). Dit beeld is geplaatst in 1917. Nicolaas heeft het evangelieboek open en daar staat de Latijnse tekst “Laudate pueri Dominum” en dat staat voor “prijs de Heer van het kind”.
Het priesterkoor van de kerk is door een 18e eeuws hekwerk afgesloten. De koorstoelen op het grote priesterkoor zijn versierd met medaillons die 10 taferelen van Nicolaas weergeven. De stoelen zijn in 1734 ontworpen door de Brusselse barokbeeldhouwer Jean-Baptiste van der Haeghen (1686-1738).
In het linkerdeel van het priesterkoor, op enkele meters hoogte, heeft een reliekhouder van Sint-Nicolaas een plaats gekregen, waarin zich enkele relikwieën van de vermaarde heilige bevinden.
De preekstoel, uit het eind van de 18e eeuw, is van eikenhout en gemaakt in de Lodewijk XVI-stijl. Hier is een afbeelding van de heilige Nicolaas aangebracht.
Het gevelbeeld van de heilige Nicolaas, op de hoek van de kerk, is mogelijk van Jules (Pieter Julius Bernaerts (1882-1957). Door de gunstige ligging in het centrum van de stad ontvangt de Sint-Niklaaskerk veel bezoekers.
Geplaatst: 20 januari 2024
Laatst gewijzigd: 10 juli 2024
~~~
DADIZELE
In 2019 ontvangt de basiliek van Dadizele van het Vaticaan een reliek van de heilige Johannes Paulus II, paus in de periode 1978-2005, en geboren als Karol Józef Wojtyla (1920-2005). Deze bijzondere relikwie, bestaande uit enkele haren, krijgt een plaats in een nieuw retabel met de naam Johannes Paulus II-altaar. De reliekhouder komt uit Polen en staat in een glazen schrijn op het altaar. In het linkerdeel van het drieluik van Koen Deleu staat centraal Onze-Lieve-Vrouw van Dadizele. Ook zijn afgebeeld zusters, als symbool voor de vele kloosterlingen in de regio. Rechts van Maria staan Maximiliaan Kolbe (1894-1941), Godelieve van Gistel (±1049-±1070) en Moeder Teresa (1910-1997). In het middenpanel is Johannes Paulus II afgebeeld. Naast hem Benedictus XVI, paus van 2005 tot in 2013 en geboren als Joseph Aloisius Ratzinger (1927-2022) en de heilige Óscar Arnulfo Romero y Goldámez (1917-1980), veelal kortweg genoemd Óscar Romero, hulpbisschop van San Salvator (1970-1974), bisschop van Santiago de Maria (1974-1977) en aartsbisschop van San Salvador (1977-1980).
Het rechterdeel van het drieluik zijn onder meer afgebeeld Pater Damiaan, geboren als Jozef De Veuster (1840-1889), de opdrachtgever van dit werk; de priester van Dadizele Wim Vangheluwe (1981), de ouders van hem en de heilige Juan Diego Cuauhtlatoatzin (1474-1548), die op 12 december 1531 in het Mexicaanse Guadalupe een verschijning van Maria heeft. In het klein is op de rug afgebeeld Sinterklaas met een paarse mantel en mijter. De Sint staat tussen de ouders van Wim Vangheluwe. De opdrachtgever van dit schilderwerk heeft meer dan iets met de Sint, want hij heeft over de Goedheiligman in 2021 een boek uitgebracht met de titel “De Sint en zijn knecht, wie zijn ze echt?”
Geplaatst: 18 augustus 2024
~~~
DIKSMUIDE
De monumentale Sint-Niklaaskerk bevindt zich in het stadscentrum van Diksmuide. In 1144 is de kerk gewijd door Milo I, bisschop van Terwaan (1130-1159). In de 13e en 14e eeuw is het gebouw uitgebreid. De kerk heeft in de loop van de eeuwen veel te lijden gehad door grote branden en is in de Grote Oorlog (Eerste Wereldoorlog: 1914-1918) vernield. Ook in het begin van de Tweede Wereldoorlog (1940-1945) is de kerk flink beschadigd. De huidige kerk is een driebeukige hallenkerk.
Rechts op het altaar staat een zilveren buste van de Heilige Nicolaas en deze bevat een reliek van de Nicolaas van Myra. Het borstbeeld is in 1938 gemaakt door schilder, tekenaar, etser en illustrator Jules Joseph Fonteyne (1878-1964) en weegt 20 kg. Op het steundeel van de reliekhouder staan twee engelen afgebeeld en tussen hen een schip met anker en drie vaten. Boven het vaartuig zweeft de Heilige Nicolaas.
Achterin de kerk, bij de uitgang, is een bruin, houten Nicolaasbeeldje met drie kinderen in de tobbe te zien.
Geplaatst: 3 mei 2022
~~~
GEEL
De gotische kerk die is toegewijd aan Sint-Dimpna, aan Rijn 3-13 te 2440 Geel, heeft een schilderij en een retabel waarop Sint-Nicolaas is afgebeeld.
In een nis, rechts in de kerk, is een schilderij geplaatst met daarop afgebeeld 7 heiligen. Sint-Nicolaas staat als derde van links en hij is geschilderd zonder baard. Nicolaas heeft in de linkerhand het evangelieboek met daarop 3 gouden ballen. Met de rechterhand wordt de kromstaf vastgehouden. Het schilderwerk kent een brede omlijsting.
Een groot kunstwerk is het Passieretabel, met vele afbeeldingen. Het is eerder toegeschreven aan Goswin van der Weyden (±1465-±1538). Later wordt als maker de “Meester van Sint-Goedele” gezien, een Vlaams Primitief uit de 15e eeuw. Zeker is dat het grote retabel komt uit een Brussels atelier en is gemaakt in de periode 1490-1500. Het eiken beeldhouwwerk kent geschilderde luiken en bestaat uit drie delen. Vanwege de grote afmetingen zijn er aan de zijkanten steeds twee beschilderde luiken. Aan de achterzijde van de kleine, bovenste panelen is Sint-Nicolaas afgebeeld. Dit schilderstuk meet 90 bij 43 centimeter. Nicolaas draagt een kazuifel boven de albe, heeft de staf in de linkerhand met pannisellus, een geplooide doek rond de staf. Hij zegent met 2 vingers van de rechterhand. Nicolaas draagt 3 ringen aan de rechterhand, namelijk aan duim, wijs- en ringvinger. Twee ringen aan de linkerhand; aan wijsvinger en pink. Achter Nicolaas zijn 3 jonge clerici in de tobbe afgebeeld en duidelijk zichtbaar is dat hun kruinen relatief groot zijn geschoren. Als achtergrond is een tapijt geschilderd, dat voor een muur hangt.
Geplaatst 3 juli 2022
~~~
GENT
In Gent zijn verscheidene mogelijkheden om Sint-Nicolaas te ontmoeten. Achtereenvolgens wordt stilgestaan bij:
-Sint-Niklaaskerk
-Sint-Baafskathedraal
-Sint-Jacobskerk
-bisdom
SINT-NIKLAASKERK
De Sint-Niklaaskerk is gelegen nabij de Korenmarkt en de voormalige haven aan de Gras- en Korenlei. Deze kerk kent een bewogen geschiedenis …
De Sint-Niklaasparochie te Gent is ontstaan rond het jaar 1100. De Sint-Niklaaskerk is gebouwd naar aanleiding van de bloei van het grote, Gentse handelscentrum. Gent is dan een van de belangrijkste handelscentra in Europa. In die periode is de Sint-Niklaaskerk het godshuis van vooraanstaande personen, zoals regenten, bankiers en handelaren. De toren van de kerk doet in die tijd dienst als belfort en is als stadswachttoren een typerend beeld tot in de verre omgeving. De kerk heeft meermaals te maken met branden en vernielingen, zoals door twee beeldenstormen, namelijk in 1566 en 1578. In 1578 is er in Gent een Calvinistisch bewind en doet de kerk dienst als stalling. Dit duurt tot 1584, als de stad wordt heroverd door katholieke strijders. In 1798 worden alle kerken in Gent gesloten door de Franse overheersing. De Sint-Niklaaskerk gaat weer open in 1800. In de loop van de eeuwen is de kerk meermaals verbouwd, vergroot en gerestaureerd.
Rogier Nottingham (1624-1691) is jarenlang pastoor van de Sint-Niklaaskerk te Gent. Hij is een Ierse banneling en wordt in 1650 onderpastoor. De Ier laat grote verbouwingen van de kerk realiseren en heeft zowat het hele kerkmeubilair vernieuwd. Deze pastoor maakt vele aantekeningen van de Sint-Niklaaskerk en daarin staat ook dat de relieken van Nicolaas op 5 december 1658 in de kerk komen en in een tombe voor relieken worden geplaatst.
Op de plaats van de 19e eeuwse Sint-Jozefkapel heeft de kapel van Sint-Nicolaas gestaan, die in 1673 is gebouwd. Dit was de kapel van de Meerseniers, die sinds 1305 in Gent een ambachtsorganisatie hebben gehad, als kleinhandelaren en makers van gebruiksvoorwerpen, zoals kaarsen en messen.
Het hoofdaltaar is van Mattheus van Beveren (±1630-1690) en is gemaakt in de jaren 1677-1678. In een nis is Sint-Nicolaas te zien als bisschop met aan de voeten een pekelvat met drie kinderen. Het schilderij van het hoofdaltaar toont de Heilige Nicolaas in eenvoudige kleding. In de linker benedenhoek van het schilderij schrikt Nicolaas schrikt bij het betreden van de kerk. Hij deinst achteruit als de bisschop hem bij de hand pakt. Vervolgens wordt Nicolaas aangesteld als bisschop van Myra. Het schilderij is van Nicolas de Liemacker (1575-1646) die het in de periode 1630-1632 heeft gemaakt. Het is een groot kunstwerk en meet 5 bij 3,6 meter. Vermoedelijk is het kunstwerk vlak na 1678 vergroot en passend gemaakt voor het nieuwe hoofdaltaar.
De kerk is grotendeels opgetrokken van kalk-, tuf- en zandsteen. Het barokportaal laat een groot Nicolaasbeeld zien. Deze beeltenis dateert uit 1844, is van steen en meet 165 centimeter in de hoogte.
In de voorbije eeuwen zijn er ook afbeeldingen van de Heilige Nicolaas verdwenen door vernielingen, branden en vernieuwingen van het interieur. Echter, er is nu nog veel te zien waar de Heilige Nicolaas is afgebeeld. Zo is er een groot schilderij met de afmetingen 268 bij 187 centimeter van “Onze-Lieve-Vrouw schenkt de boeien aan R. Nottingham”. Nicolaas is bovenaan afgebeeld en spreekt tot het kind Jezus. Het kunstwerk is gemaakt in de jaren 1687-1689, maar de schilder is onbekend.
Een ander schilderij met Sint-Nicolaas is uit 1660 en meet 78 bij 62 centimeter. Onderaan het kunstwerk staat het opschrift: “Vera Effiges S.Nicolai Magni archiepiscopi Mijrensis 1660” (geloof in de afbeelding van Sint-Nicolaas groot aartsbisschop van Myra 1660). Nicolaas heeft een kazuifel aan met daarop Griekse kruisen. Hij is blootshoofds, de handen zijn gevouwen in een biddende houding. Wellicht is het schilderij een kopie van een byzantijnse icoon, die is gemaakt ter gelegenheid van de inhuldiging van de relieken van Nicolaas te Gent in 1660. De kunstschilder is onbekend.
Een ander schilderij “Sint-Niklaas” is van Felix Devigne (1806-1862). Het kunstwerk is uit 1829 en het doek heeft de afmetingen 188 bij 95 centimeter. Nicolaas is geheel afgebeeld en hij zegent drie kinderen, die in een pekelvat zitten. Op de achtergrond zijn 3 torens van Gent zichtbaar. Dit werk staat in de sacristie.
Andere kunstschatten met een afbeelding van Sint-Nicolaas zijn onder meer
-schaal van zilver uit 1781, afmetingen 36 bij 24 centimeter met in de bodem een gegraveerde voorstelling van Sint-Nicolaas
-reliekhouder (osculatorium) van zilver uit de 17e eeuw en afmetingen 8 bij 6 centimeter met de Heilige Nicolaas erop afgebeeld
-zilveren oliedoos (chrismatorium) uit 1681, Nicolaas zegent drie kinderen in een vat, afmetingen van 16 bij 16 centimeter. Aan de achterzijde de grafbeeltenis van Nicolaas met een bak waarin bloed druppelt
-processiezilver, zoals een ceremoniemeesterstaf met afbeelding van Nicolaas uit de 17e eeuw, een uit 18e eeuw en twee uit de 19e eeuw, kandelaars uit het begin van de 17e eeuw met de initialen S.N. (Sint-Nicolaas)
-een klok met de naam Nicolaas uit 1658, gegoten door Pierre Hemony (1619-1680)
-antependium, doek voor de bekleding van de voorkant van een altaar, dit doek is uit 1660 en van rood fluweel. Afmetingen 103 bij 177 centimeter. Een portret van Nicolaas is erop gemaakt, evenals de letters IHS (Iesus Hominum Salvator; dit staat voor Jezus de redder van de mensen).
In de St. Niklaaskerk te Gent staat een groot orgel dat in de periode 1853-1856 is gemaakt door vermaarde orgelbouwer Aristide Cavaillé-Coll (1811-1899). Het orgel typeert de Franse bouwstijl.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
SINT-BAAFSKATHEDRAAL
De Sint-Baafskathedraal kent een eeuwenoude historie en daarvan zijn in de crypte nog muurschilderingen zichtbaar uit de 12e eeuw. In die tijd stond op de plaats van de huidige kathedraal een Romaanse kerk.
In de statige kathedraal zijn vele kunstschatten te zien, waaronder “Het Lam Gods”, dat in 1432 is gereedgekomen. Het kunstwerk is van de gebroeders Jan van Eyck (±1390-1441) en Hubert van Eyck (±1366-1426), deze laatste overleed in de voorbereidingsfase van de nu wereldbefaamde kunstschildering. Ook is een andere grote kerkschat te zien, namelijk het “Evangelarium (evengelieboek) van Livinus”.
In de imposante kathedraal is een kapel gewijd aan de Heilige Nicolaas. In dit godshuis zijn vele glas-in-loodramen re zien. Ook Sint-Nicolaas is er verbeeld in een kleurrijk raam.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
SINT-JACOBSKERK
De kerk is gewijd aan de apostel Jakobus de Meerdere. Het is de oudste Romaanse kerk in België en dateert uit de 12e eeuw. In de kerk is de cenotaaf van Jan Palfijn (1650-1730). Het grafmonument is een eerbetoon aan deze Vlaamse verloskundige, die de verlostang heeft gepresenteerd.
In de 15e eeuw was er in de kerk een Sint-Nicolaasaltaar. Echter, door twee beeldenstormen, namelijk in 1566 en 1578, is de kerkinventaris geheel vernield.
De Sint-Jacobskerk kent een heel gevarieerd interieur. De Heilige Nicolaas is op een altaar aanwezig.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
BISDOM
Het bisdom Gent is opgericht door Paus Paulus IV (paus 1555-1559); Giovanni Pietro Carafa (1476-1559).
Het secretariaat van het bisdom is ook in Gent gevestigd, namelijk in het Bisschoppelijk Paleis aan het Bisdomplein 1. In het gebouw van het secretariaat bevindt zich de bisschoppelijke kapel. Ook daar is een beeltenis van Sint-Nicolaas aanwezig. Verder is onder andere het wapen van de stad Sint-Niklaas tegen de wand van de kapel bevestigd.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
SINT-NIKLAAS
In Sint-Niklaas is bijzonder veel te zien van en te beleven met Sint-Nicolaas. In het volgende worden belicht:
-Sintstad
-Standbeeld
-Stadhuis
-Sint-Nicolaaskerk
-Mobiele Nicolaaskapel
-Cipierage
-Dag van de Sint
-Huis van de Sint
-Sint in de Piste
-Gebedsdienst
-Sint-Nicolaasgenootschap
-Sint-Lucia
-Dekenij
-Kinderstadsdichter
~~~
SINTSTAD
Sinds 1217 is Sint-Nicolaas de patroonheilige van de stad. De Vlaamse stad van de Heilige Nicolaas is Sint-Niklaas, waar ook het Sint-Nicolaasgenootschap Vlaanderen is gevestigd. In geen andere plaats in België en Nederland is zoveel te zien van en over Sint-Nicolaas. Bovendien wordt er ongekend veel georganiseerd in Sint-Niklaas en staat de stad in de periode van half november tot begin december bol van de Sint-activiteiten. Daarnaast hebben vele winkels de etalages versierd in de Sinterklaastijd. De band tussen de stad Sint-Niklaas en Sint-Nicolaas is dan ook heel hecht. Sint-Niklaas wordt dan ook genoemd de Stad van de Sint.
In de periode 12 november tot en met 6 december zijn er vele activiteiten in Sint-Niklaas, zoals Dag van de Sint, Huis van de Sint, Sinterklaaszoektocht, Sint in de Piste, Gebedsdienst en Literaire en Ludieke Sinterklaasavond. Vele activiteiten zijn in handen van het Sint-Nicolaasgenootschap Vlaanderen of deze organisatie is mede-initiatiefnemer of -realisator van de evenementen.
De stad Sint-Niklaas verricht vele activiteiten om de plaats bekend te maken als Stad van de Sint. Hiertoe worden voortdurend de nodige inspanningen geleverd, zoals op het gebied van het uitgeven van publicaties, al dan niet in samenwerking met het Sint-Nicolaasgenootschap Vlaanderen. Zo is de Stad Sint-Niklaas onder andere mede-hoofdsponsor van de zesdelige uitgave van “de avonturen van Sinterklaas”. Verder promoot de stad zich als de “Stad van de Sint” en dit niet alleen in de regio, maar ver daarbuiten.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
STANDBEELD
Op de Grote Markt, voor de frontgevel van het stadhuis van Sint-Niklaas, staat een groot beeld van Sint-Nicolaas. De maker is Achiel Pauwels (1932). Sinds 1997 siert dit beeld de Grote Markt. Het is 4,5 meter hoog en bestaat uit een driedimensionale puzzel van 300 stukken. De keuze van het ontwerp is gemaakt door schoolkinderen. De beeltenis blijkt het meest gefotografeerde beeld in de stad te zijn.
Het indrukwekkende, kleurrijke Nicolaasbeeld heeft op de ring aan de vinger iets heel opvallends, namelijk twee vrouwenborsten prijken erop. Op het reusachtige beeld staan twee jaartallen. Dit is echt iets voor een quiz.
Het hoge standbeeld is niet de enige grote uiting van Sint-Nicolaas, want in de stad is er ook de stadsreus met de naam Nicolaas.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
STADHUIS
Het stadhuis is in de periode 1876-1878 opgetrokken in de neogotische stijl en laat een en ander zien van Sint-Nicolaas. Het ontwerp is van Pieter Van Kerckhove (1847-1889) en dateert van 1875.
De voorgevel van het stadhuis geeft verwijzingen naar Sint-Nicolaas en dit begint al bij het bordes. In gevel van het stadhuis is het wapenschild van de stad te zien, waarbij Sint-Nicolaas is afgebeeld met drie kinderen in het vat. Ook zijn vier leeuwen afgebeeld bij de trap; die dieren houden het stadswapen vast, met daarin Sint-Nicolaas. In het stadhuis is nog meer van de patroonheilige van de stad te zien. Zo is in het kabinet van de burgemeester in het stadswapen van Sint-Niklaas, dat op de schoorsteenmantel staat, een afbeelding van de Heilige Nicolaas te bewonderen. In de receptiezaal staat in een kast een Nicolaasbeeld, scheepje en speculaasplank. In de trappenhal is een groot, kleurrijk raam te zien met afbeeldingen, welke typerend zijn voor de stad.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
SINT-NICOLAASKERK
De aan Sint-Nicolaas toegewijde kerk staat tegenover het stadhuis, aan het Sint-Nicolaasplein. Bij de oprichting van de parochie in 1217 stond er al een kapel op de plaats van de huidige kerk.
In 1262 is de kapel door een kerk vervangen. In de loop van de eeuwen is deze kerk vergroot, gerestaureerd en hersteld na brand en vernieling. De toren is gebouwd in 1462 en heeft later de huidige vorm gekregen.
De Nicolaaskerk is imposant met de afmetingen 71 meter lengte, 34 meter breedte en 18 meter hoogte. De torenspits reikt zelfs tot 58 meter naar de hemel! Hoog in de voorgevel staat een beeld van de Heilige Nicolaas met drie kinderen in een pekelvat.
In de kerk, rechts achteraan, staat het beeld van Onze-Lieve-Vrouw van Halle, dat dateert uit de periode rond 1700. Achter dit Mariabeeld staan bedevaartstaven, waarop ook Nicolaas is afgebeeld. De preekstoel laat Nicolaas zien, die de bovenbouw ervan torst. Engelen reiken hem zowel bisschopsstaf, als bisschopsmijter aan.
In deze vijfbeukige kerk maakt een groot Nicolaasaltaar indruk op elke bezoeker. Dit altaar dateert uit de 17e eeuw en toont een groot, marmeren beeld van de Heilige Nicolaas. De wat triest ogende Sint ontvangt kromstaf en mijter om als bisschop verder te gaan. Hij houdt het evangelieboek vast. De beeltenis dateert van rond 1900. In de kerk zijn ook processievaandels te zien, met daarop een Nicolaasafbeelding
In de kerk is ook een reliek van Nicolaas aanwezig. Het is een splinter van een vingerkootje van Nicolaas, die in het Italiaanse Bari zijn laatste rustplaats heeft. De reliekhouder bevindt zich in de 76 centimeter hoge, zilveren buste van Nicolaas, die in de schatkamer van de kerk is te zien. Deze grote reliekhouder is gemaakt in 1661. De schatkamer is een kerkmuseum en tot de kerkschatten behoort ook een monstrans met de afbeelding van de Heilige Nicolaas. Een pronkstuk in het museum is zeker een kromstaf van 185 centimeter lengte met de afbeelding van de Sint. De staf is uit 1889 en is gedragen door Antoon Stillemans (1832-1916), die van 1889 tot in 1916 bisschop van Gent is. De staf heeft Stillemans ontvangen bij de aanvang van zijn pontificaat. In de krul van de staf is een beeltenis van Sint-Nicolaas gemaakt, met een staf in de hand en drie kinderen in een ton. Vlak vóór het overlijden heeft monseigneur Stillemans de bisschopsstaf gelegateerd aan de kerk. Het kerkmuseum bevat ook een koorkap uit 1658 met de beeltenis van Nicolaas en drie kinderen in het pekelvat.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
MOBIELE NICOLAASKAPEL
Ter gelegenheid van het jubileumjaar 2017, dat de parochie en de stad 800 jaar bestaan, is een mobiele 800-jaar-kapel gemaakt. Deze is ontworpen en uitgewerkt door leerlingen van de Vrije Technische Scholen van Sint-Niklaas.
De icoon van de Heilige Nicolaas is gemaakt door Johan Geleyn. De kleurrijke schildering toont onder meer Nicolaas, die een zegenend gebaar maakt, de Sint-Nicolaaskerk van Sint-Niklaas, de brug bij Mostar (Bosnië-Herzegovina) om op symbolische wijze door Nicolaas Oost en West te verbinden en een schip in noodweer. De onthulling van de mobiele kapel met bijzondere icoon is gebeurd op 2 december 2016 in de Sint-Nicolaaskerk.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
CIPIERAGE
Aan de Grote Markt, vlakbij de Sint-Nicolaaskerk, is de historierijke Cipierage te vinden. Het grote gebouw, waarvan in de kelder nu een horecagelegenheid is gemaakt, heeft ooit als gevangenis dienst gedaan. Immers, het gebouw heeft de functie gekend van gevangenis van het Land van Waas. Het ontwerp van de Cipierage is van architect en beeldhouwer Lucas Faidherbe (1617-1697). Gedurende de jaren 1661-1662 is de Cipierage gebouwd in Vlaamse renaissancestijl.
In de nis van de vrij hoge gevel staat een groot beeld van de Heilige Nicolaas. Nicolaas en drie kinderen in een pekelvat vormen de beeltenis van terracotta uit 1867.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
DAG VAN DE SINT
De Dag van de Sint is een groot evenement dat zich grotendeels op de Grote Markt afspeelt en dit vindt meestal plaats op de eerste zondag na 11 november. In verscheidene kramen worden allerlei producten aangeboden en is er kinderanimatie.
De reuzen van Sint-Niklaas, Sint-Nicolaas en Nicodemus, brengen op de Dag van de Sint ook een bezoek aan de vele aanwezigen op de Grote Markt, dat een van de grootste pleinen van Europa is.
Natuurlijk komt ook Sinterklaas naar de Grote Markt op de Dag van de Sint en brengt hij vele Pieten mee. Deze dag is een groot festijn en duizenden komen de Sint en zijn metgezellen begroeten.
Geplaatst 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 8 februari 2023
~~~
HUIS VAN DE SINT
In de Stationsstraat 85, de “Straat van de Sint”, staat het Huis van de Sint. Dit huis is het omgetoverde voormalige museum van de Salons voor Schone Kunsten, dat in een groot herenhuis is gevestigd en een neo-Lodewijk XVI-voorgevel heeft. Het grote huis is gebouwd in 1928 naar een ontwerp van de Antwerpse architect Paul Marie Eugenie (Paul) Stordiau (1886). Sinds 1988 is het herenhuis een museum tot in 2022.
In het Huis van de Sint is heel veel te zien, waaronder bijzondere Sintkunstwerken van Ward Nijs en andere kunstenaars. Van Andreas Bosteels (1901-1970) hangt er in het huis een groot schilderij “De Heilige Nicolaas”, waarbij enkele legenden zijn uitgebeeld. Een ander schilderij in het Huis is van Romain Malfliet (1910-2006) en dit kunstwerk toont “Sint-Nicolaas in Sint-Niklaas”.
Het Huis van de Sint laat in verscheidene ruimten zien hoe Sint-Nicolaas en de Zwarte Pieten leven, als zij in Vlaanderen zijn. Zo zijn te bezoeken badkamer, pietentoilet, keuken, slaapkamer van de Zwarte Pieten en deze van Sint-Nicolaas.
Een rondgang in het Huis van de Sint wordt door Zwarte Pieten begeleid. Het bezoek aan het vermaarde huis eindigt in de troonzaal, waar de Sint iedere bezoeker bedankt voor de komst. Het bezoekersaantal wordt met het jaar indrukwekkender en nadert de 30.000 mensen in amper drie weken. Het Huis van de Sint is geopend van 12 november tot en met 6 december.
In 2004 is de eerste editie van het Huis van de Sint gehouden en het aantal bezoekers is blijven groeien. Op 19 november 2023 is de 500.000e bezoekers verwelkomd in het Huis van de Sint door Sinterklaas en Zwarte Piet.
Na een drukke periode verlaten op 6 december Sinterklaas en zijn metgezellen het Huis van de Sint. De koffers worden gepakt en de terugreis naar Spanje begint.
Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 6 december 2023
~~~
SINT IN DE PISTE
Op de Grote Markt staat in de Sinterklaastijd een indrukwekkende circustent. Hier wordt hoogstaand spektakel geboden met de “Sint in de Piste”. Dit is een reeks circusvoorstellingen met tal van internationale acts op wereldniveau.
Dit evenement is een groot feest voor de bezoekers. Hiertoe dragen vooral bij wereldberoemde artiesten in prachtige kostuums, showballet, dieren, circusorkest, belichting en de komst van Sinterklaas met Pieten. De kaartjes om een voorstelling bij te wonen, zijn veelal heel snel uitverkocht.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
GEBEDSDIENST
Op de vrijdag vóór de verjaardag van de Goedheiligman op 6 december, is er elk jaar, in het vroeg van de avond, een katholieke viering in de Sint-Nicolaaskerk te Sint-Niklaas. Medewerkers van de Parochie Heilige Nicolaas van Myra hebben de organisatie van de viering in handen. Elk jaar is de viering rond en met de Heilige Nicolaas van Myra een bijzondere gebeurtenis, waarbij de kerk voor een ieder openstaat, ongeacht afkomst, leeftijd, of religie.
Als de bijeenkomst begint wordt een grote icoon met een afbeelding van Nicolaas naar het hoofdaltaar gebracht. Deze schildering toont onder meer de Heilige Nicolaas, de brug in Mostar (Bosnië-Herzegovina), een schip in nood en een silhouet van de Nicolaaskerk te Sint-Niklaas. Vervolgens leggen kinderen en ouderen bloemen bij de icoon en dan begint de viering. In 2023 is er ook een vertegenwoordiger van de Orthodoxe Kerk Gent aanwezig. Hierdoor krijgt de bijeenkomst een nog groter oecumenisch karakter.
Tijdens de gebedsdienst zijn ook Sint-Nicolaas en Zwarte Piet aanwezig. Er wordt gebeden tot de Heilige Nicolaas en stilgestaan bij het leven van de Heilige Nicolaas. Oude Nicolaasliederen worden gezongen, een Nicolaaslegende wordt verteld, een overweging met Sint-Nicolaas wordt gehouden en het orgel laat de klanken van bekende Sinterklaasliedjes horen.
Elk jaar worden goederen ingezameld voor een goed doel, als boeken, chocolade, handdoeken, jassen, stripverhalen, tandpasta en tassen. In 2023 is het goede doel “VLOS, Vluchtelingen Ondersteuning Sint-Niklaas”.
De adventsboodschap van Sint-Nicolaas is: “Mijn feest moet vol vreugde zijn voor klein en groot, niet alleen om te krijgen, maar ook om te delen.”
De wijze waarop de gebedsdienst wordt gehouden is uniek in het Nederlandse taalgebied.
Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 3 december 2023
~~~
SINT-NICOLAASGENOOTSCHAP
In Sint-Niklaas is ook het Sint-Nicolaasgenootschap Vlaanderen gevestigd. Dit genootschap is ontstaan in 1989 en sinds 1993 is er ook een genootschap in Nederland.
Doelstellingen van het Sint-Nicolaasgenootschap zijn met name het in stand houden van de Nicolaasfiguur en de Sinterklaasgebruiken, het nemen van initiatieven waarin Sint-Nicolaas, legenden en volksgebruiken rond hem centraal staan en het koesteren van “het-kind-in-ons” in het hart van de leden om gelovigen van de Sint te blijven.
Tal van activiteiten worden door het genotschap georganiseerd, zoals het Huis van de Sint, cursussen, Literaire en Ludieke Sinterklaasavond en het uitgeven van de Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap. In deze Tijdingen worden onder meer actuele gebeurtenissen besproken van en over Sint-Nicolaas en zijn metgezellen, legenden, Sint-Nicolaaskerken, ervaringen, filatelie, liederen en tradities in binnen-en buitenland.
In 1993 heeft het Sint-Nicolaasgenootschap Vlaanderen het initiatief genomen om te komen tot het “Pact der Gevers”. De drie gevers, Martinus van Tours (Sint-Maarten), Nicolaas van Myra (Sinterklaas) en de Kerstman hebben het “pact” ondertekend. Deze gevers erkennen elkaars tradities en volksgebruiken. In het “pact” wordt afgesproken dat elke gever een eigen periode van feesten kent. Voor Sint-Maarten is dit tot en met 11 november, Sint-Nicolaas heeft zijn feesten in de periode vanaf 12 november tot en met 6 december en de Kerstman heeft de activiteiten van 7 tot en met 25 december. Verder hebben alle manifestaties een kindvriendelijk karakter en wordt het delen centraal gesteld zonder tegenprestaties te verlangen.
Het genootschap kent vele leden, die sympathisanten zijn van het Sinterklaasfeest, Nicolaasattributen verzamelen en/of geïnteresseerd zijn in de historie van de Heilige Nicolaas. Ook zijn er leden met belangstelling voor legenden, liedcultuur, gedichten en tradities. Ook zijn vele praktiserende Sinten en Pieten lid van het genootschap.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
SINT-LUCIA
In de Ankerstraat is het Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis Sint-Lucia gevestigd. Dit ziekenhuis maakt deel uit van de Congregatie der Zwartzusters van de Heilige Philippus Neri. De Italiaanse, katholieke, priester Philippus Neri (Filippo Romolo Neri) leefde van 1515 tot in 1595. Het klooster van de zusters is gesticht in 1710.
In de gerestaureerde kapel bevindt zich op zo’n drie meter hoogte een polychroom beeld van de Heilige Nicolaas met drie kinderen in het pekelvat. Het beeld is gemaakt in de periode rond 1900.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
DEKENIJ
In de Philippus Neridreef, grenzend aan de Ankerstraat, bevindt zich de dekenij. Het complex bestaat uit poortgebouw, voormalige stallingen, park, tuinhuis en woning. Sinds 1696 bestaat de woning, die door een bombardement in de Tweede Wereldoorlog ernstig is vernield. Onder begeleiding is er een rondgang te maken. In de grote salon hangt een schilderij, waarop de Sint-Nicolaaskerk van Sint-Niklaas is te zien. In de trappenhal staat een gepolychromeerd Nicolaasbeeldje, dat het resultaat is van gedreven volkskunst.
Bij de kapeldeur hangt een tekening op zink met de afbeelding van Nicolaas met drie kinderen in het vat. In de kapel is een kleurrijk glasraam met de afbeelding van Nicolaas, met in de ene hand de staf en in de andere een schaaltje met drie ballen. Een afbeelding van Sint-Nicolaas is ook zichtbaar op het altaar.
Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 13 januari 2022
~~~
KINDERSTADDICHTER
Elk jaar is er in Sint-Niklaas een kinderstaddichter. Een kind kan zich kandidaat stellen als het in de leeftijd is van 8 tot en met 14 jaar, school volgt in Sint-Niklaas of er woont. De uitverkorene wordt benoemd om gedurende twee jaar eigen gedichten te maken en op bijzondere gelegenheden een of meer poëzie-uitingen te geven. Dit gebeurt dan ook in de Sinterklaastijd. De kinderstaddichter kan een jongen of meisje zijn. Deze uitverkorene maakt een Sintgedicht en draagt dit voor in bijvoorbeeld het Huis van de Sint.
Geplaatst 9 mei 2021
~~~
VEURNE
In het hart van de stad Veurne staat de Sint-Niklaaskerk. Al in 1120 wordt melding gemaakt van een Sint-Niklaaskerk. De gotische toren dateert voor een deel uit de 13e eeuw en het bovenste deel is gerealiseerd in de 14e eeuw. De toren is in eigendom van de stad Veurne. In de toren hangt een klok met de naam ” ’t Bomtje” uit 1379 en dit is het enige dat nog resteert van de beiaard, die gedurende de Franse Revolutie (1789-1799) is gestolen. De klokkengieter is Willem De Leenknecht, alias van Harelbeke. De klok behoort tot de oudste klokken van Vlaanderen. In 1955 is de klok gebarsten en in de oorspronkelijk vorm hergoten.
Aan het eind van de 15e eeuw is de oorspronkelijk kerk gesloopt en op dezelfde plaats komt een nieuwe kerk. In de tweede helft van de 18e eeuw is de kerk vergroot.
Onder de preekstoel staat een grote beeltenis van Sint-Nicolaas met drie kinderen. Het is een marmeren beeld uit 1839 dat is gemaakt door beeldhouwer Philippe-Joseph Parmentier (1784-1867).
Geplaatst: 20 april 2023
~~~
WATERLAND-OUDEMAN
Waterland-Oudeman is een dorp en behoort tot de gemeente Sint-Laureins in de provincie West-Vlaanderen. Het plaatsje ligt vlakbij de grens met Nederland en ten zuiden van de plaats IJzendijke.
In 1229 is de parochie gesticht met de naam “Sint-Niclaes-ter-Varent”. Dit gebeurt door de Sint-Pietersabdij. Bij de kerk worden huizen gebouwd en zo ontstaat het gehucht “Sint-Niclaes-ter-Varent”. De naam “Sint-Nicles-ter-Varent” kent de volkse benaming van Sint-Niclaes in Varne”. De plaatsnaam is ontstaan doordat in Sint-Niclaes schepenen/wethouders uit Aardenburg zijn aangesteld om recht te spreken. Het grondgebied van het plaatsje is weggevaagd door de overstroming van 1375-1376. Sint-Niclaes-ter-Varent blijft gedurende bijna twee eeuwen onder water staan, namelijk van 1376 tot 1553.
In 1497 krijgt Paul de Baenst (1442-1497) de toestemming van Filips de Schone (1478-1506) de schorren ten oosten van Boekhoute tot voorbij IJzendijke door dijken te beschermen. Na het overlijden van Paul de Baenst ontvangt Hiëronymus Lauweryn/Jeronimus Lauwerein (±1450-1509), ridder en heer van onder meer Watervliet en Poortvliet, de machtiging door te gaan met het bedijken. Hij geeft de naam “Waterland” aan het ingepolderde land. Dit gebeurt in het gebied van Sint-Niclaes-ter-Varent. In 1526 gaat zijn zoon Matthias Lauweryn (1486-1540), die priester en geleerde is, verder met bedijken en zo ontstaat de Oudemanspolder. De naam Oudeman komt van een man met deze naam, die op een hoeve bij de zeedijk woonde. Een andere bron spreekt van het ontstaan van de naam “Oudeman” dat verlaten gebied betekent. De naam Sint-Niclaes-ter-Varent verandert in Sint-Nicolaas-ter-Varent.
In 1530 is er de bouw van een Sint-Nicolaaskerk, gelegen in de Kleine Oudemanspolder, iets ten noorden van de huidige locatie van de kerk, op Nederlands grondgebied. Door de godsdiensttwisten tussen katholieken en protestanten in de 16e en 17e eeuw raakt de Nicolaaskerk in verval en komt in protestantse handen. Halverwege de 17e eeuw wordt de kerk door Franse militairen verwoest. Hierna komt de huidige Sint-Nicolaaskerk in Waterland-Oudeman. De bouw vindt plaats in de periode 1670-1672. Naast de kerk is een deels ommuurd kerkhof. In de 18e eeuw wordt het kerkje uitgebreid. De preekstoel is uit 1711 en de biechtstoel is van 1716. Tegen het plafond van het priesterkoor is het jaartal 1774 zichtbaar. De kerktoren is gerealiseerd in 1850. Het interieur heeft de rococostijl. Een groot gebrandschilderd raam van “S. Nicolaus”, met de heilige Nicolaas en drie kinderen in een tobbe, is een schenking uit 1927.
In 1972 zijn de oude resten van “Sint-Nicolaas in Vaarne/Varne” gelokaliseerd. Dit zijn de fundamenten van de kerk en restanten van het kerkhof.
In 2005 is de kerk een beschermd monument geworden.
De Sint-Nicolaaskerk staat aan de Kerkstraat 32, B9988 Waterland-Oudeman.
Geplaatst: 11 november 2024
~~~