Sint Nicolaas

Kerstman

In 1492 komt de ontdekkingsreiziger Christoffel Columbus (1451-1506) in Amerika aan. In de daarop volgende jaren maken heel wat kolonisten de oversteek naar het nieuwe land, waaronder Denen, Engelsen, Fransen, Nederlanders, Portugezen, Spanjaarden en Zweden. Vanaf 1609 bevolken Nederlandse kolonies delen van Amerika. De Nederlandse emigranten naar Amerika nemen tradities uit hun vaderland mee, waaronder het Sinterklaasfeest. De traditie van Sinterklaas willen zij in Amerika voortzetten, als zij aankomen in onder andere Nieuw-Amsterdam; het latere New York. In dat andere werelddeel wordt Sinterklaas uitgesproken als “Santa Claus”. “Santa Claus” is dus een verbastering van het woord Sinterklaas en is er ook een afgeleide van. De naam van “Santa Claus” bestaan dus pas enkele honderden jaren en de figuur is uit het begin van de 20e eeuw.

De Amerikaanse schrijver, geleerde en vastgoedmakelaar Clement Clarke Moore (1779-1863) maakt een gedicht voor zijn kinderen. In de tekst noemt hij Sint-Nicolaas, die in een slee door de lucht wordt voortgetrokken door acht rendieren en cadeautjes bezorgt via de schoorsteen. Het gedicht heeft als titel “A Visit From St. Nicholas” en begint met de woorden “Twas the Night Before Christmas”. Op 23 december 1823 wordt het anoniem gepubliceerd in de van 1823 tot in 1832 bestaande, tweemaal per week verschijnende, Troy Sentinel uit New York. Het gedicht is mogelijk door een vriend van Moore gegeven aan de redactie van de krant. In 1837 claimt Clement Clarke Moore het auteurschap van het gedicht. Mary Clarke Moore Ogden (1819-1893), dochter van de schrijver, maakt in 1855 illustraties bij de uitgave van het gedicht in boekvorm. Omtrent het auteurschap van het gedicht is er controverse, want naast Clement Clarke Moore wordt ook genoemd Henry Livingston Jr. (1748-1828); een New Yorker met Nederlandse en Schotse wortels.

Mede door het gedicht “A Visit From St. Nicholas” verschuift het Nicolaasfeest naar Kerstmis en Sinterklaas raakt verder vermengd met “Father Christmas”, die ver van Sint-Nicolaas staat. De oorsprong van de Kerstman is dus Sinterklaas. De emigranten kennen Sinterklaas uit Nederland en België, Sankt Nikolaus uit Duitsland en Father Christmas uit Groot-Brittannië.

De “Coca Cola Company” maakt gebruik van een illustratie van een gezette Santa Claus, die is gemaakt door kunstenaar Haddon Hubbard Sundblom (1899-19786). De afbeelding verschijnt in een advertentie en wordt geplaatst in het magazine “Saturday Evening Post” in 1931.

De Amerikaanse cartoonist Thomas Nast (1840-1902) maakt een illustratie van Santa Claus. De afbeelding wordt geplaatst op de voorzijde van het weekblad “Harper’s Weekly” van 3 januari 1863. De gepresenteerde Kerstman is dik en heeft cadeautjes bij zich. Deze figuur herinnert qua uiterlijk niet aan de religieuze Sint-Nicolaas.

Het is vooral door commercialisatie van frisdrankfabrikant Coca-Cola dat Sinterklaas is omgetoverd in de Kerstman. Coca-Cola heeft met velerlei reclame-uitingen sterk bijgedragen aan de bekendheid van de Kerstman. De Kerstman wordt vaak afgeschilderd als een figuur met commerciële aspecten. Hij draagt overwegend rood-witte kleding en deze is afgeleid van Sinterklaas, die veelvuldig in het rood/wit is gekleed. Ook Coca-Cola heeft bijgedragen tot de kleur van de kleding van de Kerstman, omdat de fabrikant ook de kleur rood op verpakkingen en in communicatie verwerkt.

Het karakter van de Kerstman wijkt sterk af van dat van Sinterklaas. Wel geven beiden cadeautjes, maar begrippen als solidariteit, elkaar helpen en delen met anderen horen bij Sinterklaas en zijn vreemd voor de Kerstman.

In de Verenigde Staten van Amerika wordt het feest van Sinterklaas nog in kleine gemeenschappen gevierd.

In tegenstelling tot Sinterklaas, is de Kerstman niet gebaseerd op een historisch personage. Uit het voorgaande blijkt, dat de Amerikaanse “Santa Claus” is gebaseerd op Sinterklaas en wortels heeft van de Nederlandse Sinterklaas.

Sint-Nicolaas-afbeelding voor kerstversiering

De kerstboom komt niet vóór Sinterklaas in huis. Dus dit gebeurt pas na de traditionele feestelijkheden van Sinterklaas.De boom kopen en optuigen gebeurt dan ook na 6 december. Ook een kerststal met beelden komt na die datum pas in de huiskamer. In de kerstperiode worden veel kerstbomen versierd. Het optuigen van een boom kan ook met afbeeldingen van Sint-Nicolaas.

Geplaatst: 9 mei 2021
Laatst gewijzigd: 25 december 2024

~~~

©2024 Sint-Nicolaas - All rights reserved