~~~Oude Kerk~~~

In Amsterdam breekt op 23 augustus 1566 de Beeldenstorm uit. De katholieke kerken ondervinden hiervan enorme schade. Vooral kunstwerken, zoals altaarstukken, heiligenbeelden, liturgische voorwerpen en muurschilderingen moeten het ontgelden. Zo gaat in de Sint-Nicolaaskerk, nu Oude Kerk, veel verloren. Enkel prachtige glas-in-loodramen uit 1555, ontworpen door Lambert van Noort (1520-1571), in de kapel van Onze-Lieve-Vrouw blijven ongeschonden. De ramen, met de voorstellingen annunciatie en visitatie, zijn gemaakt door glazenier Digman Meynaert (±1525-1575) uit Antwerpen.

Geplaatst: 19 juni 2024

~~~reliek in de basiliek~~~

Op 5 december 2021 is in de basiliek van de Heilige Nicolaas een reliek geplaatst. Het stukje bot van Sint-Nicolaas is een geschenk van de Sint-Adelbert Abdij te Egmond-Binnen. De paters van de abdij hebben de reliek bijna 1000 jaar in hun klooster vereerd. Sinds 975 is in de abdij gewerkt aan het uitbreiden van de schat aan relieken. Vooral de dominicaan Godfried van Mierlo (1518-1587), onder meer bisschop van Haarlem en abt van de Abdij van Egmond (1570-1578), heeft veel gerealiseerd, waaronder zorgen voor de veiligheid van de relieken. Vanuit de Amsterdamse kerk is een verzoek gedaan aan de abdij om een relikwie en deze bede is verhoord. Immers, de Amsterdamse basiliek, die toewijd is aan de Heilige Nicolaas, heeft nog nooit een reliek van de stadspatroon in bezit gehad. De abdij ziet het schenken van een deeltje van het lichaam van de Heilige Nicolaas als een cadeau aan de Amsterdamse bevolking.

De reliek bevindt zich in een koperen kistje, dat onder de icoon van de Heilige Nicolaas is geplaatst, naast het priesterkoor en nabij het Maria-altaar.

Met de plaatsing van de Nicolaasreliek in de basiliek, die officieel heet “kerk van de Heilige Nicolaas binnen de Veste”, is het Nicolaasjaar geopend. In dit jaar (2021-2022) worden tal van activiteiten georganiseerd, zo worden lezingen gehouden, kalenders verkocht, Nicolaasbier aangeboden en wandelingen georganiseerd.

Geplaatst: 5 december 2021
Laatst gewijzigd: 7 augustus 2024

~~~gevelsteen op de Dam~~~

De gevelsteen van Sint-Nicolaas op de Dam te Amsterdam heeft een eeuwenoude historie. De Sint is afgebeeld met staf en drie kinderen in een tobbe. Op de gevelsteen staat het woord “Sinterclaes”. Ooit stond hier een café met de naam De Bisschop en siert een grote beeld van Sin-Nicolaas de gevel. Hiervoor heeft het pand de namen ’t Suijkerhuis en daarna het Huis van Sint Nicolaas of Sinter Niclaes. Nu is het gebouw een kantorencomplex van een bank.

Geplaatst: 6 maart 2024

~~~basiliek wordt kathedraal~~~

In 2012 is de Sint-Nicolaaskerk verheven tot basiliek. Op 8 maart 2025 is de Sint-Nicolaasbasiliek te Amsterdam officieel ingewijd als co-kathedraal. Dit gebeurt tijdens een eucharistieviering, waarin de pauselijke beslissing wordt voorgelezen. De verheffing van basiliek tot kathedraal is bepaald door de paus ter gelegenheid van het 750-jarig bestaan van de stad. Franciscus, paus vanaf 2013, geboren als Jorge Mario Bergoglio (1936) in het Argentijnse Buenos Aires, heeft het decreet tot verheffing ondertekend. Bij de plechtigheid in de kerk is de bisschop hoofd-celebrant. Jan (Johannes Willibrordus Maria) Hendriks, geboren in 1954 en bisschop van het bisdom Haarlem-Amsterdam (vanaf 2020), gaat dan ook voor in de viering. De naam van de kerk is veranderd in “Co-Kathedrale Basiliek Van Sint-Nicolaas”. De toevoeging van “co-” komt door het al aanwezig zijn van een kathedraal in het bisdom Haarlem-Amsterdam. Een co-kathedraal heeft dezelfde functionaliteit en waardigheid als een kathedraal

De beslissing van paus Franciscus om de Sint-Nicolaasbasiliek te verheffen tot co-kathedraal wordt opgevat als een groot geschenk bij de viering in 2025 van het 750-jarig bestaan van de stad. Het is ook een historische erkenning voor de katholieke gemeenschap in de hoofdstad van Nederland. Opvallend is dat het decreet van het Vaticaan tot verheffing binnen vijf dagen geregeld. Het verzoek tot verheffing wordt in het Vaticaan te Rome ontvangen en vijf dagen nadien, op 1 februari 2025, is het decreet al getekend door de paus.

De kerk voldoet aan de eisen voor een kathedraal. Het gaat hier vooral over de uitstraling door de architectonische schoonheid, het houden van vieringen en culturele activiteiten, de centrale ligging, de goede toegankelijkheid, de vele bezoekers als pelgrims en toeristen en de actieve organisatie die zich uit in een levendige gemeenschap.

De kerk is toegewijd aan Sint-Nicolaas, de beschermheilige van onder meer zeelieden en prostituees. Het gebouw staat vlakbij het water en achter de kerk is een buurt waar mensen van lichte zeden actief zijn. De Nicolaaskerk is nauw verbonden met het “Mirakel van Amsterdam”; een wonder uit 1345, dat is erkend door de katholieke kerk. Het verhaal is, dat een stervende man een hostie ontvangt en deze inneemt. Later braakt de man het offerschijfje uit in het aanwezige haardvuur zonder dat het verbrandt.

Door van de kerk een kathedraal te maken, neemt de status van het gebouw en de stad toe. De erkenning als co-kathedraal trekt andere bezoekers, zoals pelgrims en cultuurliefhebbers. Nu Amsterdam een kathedraal heeft, is de hoofdstad van Nederland niet meer achtergesteld aan andere Europese hoofdsteden. De kathedraal maakt de katholieke kerk meer zichtbaar in de stad.

Geplaatst: 12 maart 2025

~~~