Sint Nicolaas

Geschenkheiligen

Sint-Nicolaas is de bekendste geschenkheilige door met cadeautjes te komen op of rond 6 december. Ook Sint-Maarten, Maarten/Martinus van Tours (316-397), is een bekende geschenkheilige en hij geeft pakjes aan kinderen op 11 november. In enkele streken is het dan een traditie dat op 11 november kinderen met lampionnen en het zingen van liedjes in de avond langs de deuren gaan. Deze kinderen vragen dan om een traktatie. De Kerstman is geen heilige, hij is afgeleid van Sint-Nicolaas, en wordt ook genoemd Santa Claus.

Een minder bekende, voormalige geschenkheilige is Sinte Greef, ook genoemd Sintje Grève en Greef. De naam Greef is een Brabantse uitspraak voor graaf. Hij is ontstaan in het Graafschap Vlaanderen en het Hertogdom Brabant. Hij is de Graaf (Greef) van Halfvasten. Op de zondag van Laetare, dit Latijnse woord staat voor halfvasten, en is de 4e zondag in de Veertigdagentijd. Dan gaat de Greef van Halfvasten rond en ontmoet kinderen.

Sinte Greef vertoont gelijkenissen met Sinterklaas; hij verplaatst zich te paard, bestraft stoute kinderen en beloont brave jongens en meisjes met geschenken en lekkernijen. Hij strooit met noten, snoep en andere lekkernijen. Van de afbeelding van Sinterklaas zijn onder meer koeken en chocoladevormen verkrijgbaar en van Sinte Greef zijn Sintergreefkoeken gemaakt. De koekplanken hebben de afbeelding van een Greef of Grevin (graaf of gravin). Deze koeken verbeelden dus een man of vrouw en zijn bestemd voor een jongen of meisje. De koeken liggen in de uitstalramen van bakkers, zoals dit ook het geval is met beeltenissen van Sint-Maaren en Sinterklaas. De koeken zijn veelal gemaakt van witte bloem of roggebloem.

Na de Tweede Wereldoorlog (1939-1945) verdringt Sinterklaas de Graaf van Halfvasten en verdwijnt Sinte Greef uit het straatbeeld.

~~~

Datum eerste publicatie: 17 september 2025
©2025 Jan van Wijk - Sint-Nicolaas.eu - All rights reserved