De naamdag is de jaarlijkse gedenkdag van de heilige, naar wie een katholiek of orthodox is genoemd bij de doop en de doopnaam van de heilige heeft ontvangen. De naamdag is de sterfdag van de heilige. Voor de heilige Nicolaas dit 6 december in de Katholieke en Orthodoxe Kerken. Voor Orthodoxe Kerken die eerst de Juliaanse en later de Gregoriaanse kalender volgen, valt de naamdag van Nicolaas van Myra op 19 december.

Wekelijks worden op donderdag de 12 apostelen en Nicolaas van Myra gevierd in Orthodoxe Kerken.

In landen als Italië, Griekenland, Hongarije, Polen, Rusland, Servië, Slowakije en Tsjechië is de naamdag belangrijker dan de verjaardag. Het vieren van een naamdag gaat gepaard met feestelijkheden, daarbij zijn er bloemen, dranken, gebak, cadeautjes en wordt er gedanst.

Het maakt geen verschil of een naam tot een mannelijke of vrouwelijke heilige behoort, want vrijwel alle namen kunnen aan een dochter of zoon worden gegeven. Voor de Heilige Nicolaas zijn dit bijvoorbeeld voor een dochter een naam als Nicole en voor een zoon Nico. Zie hiervoor de paragraaf “persoonsnamen”.